O Instytucie

Początki Instytutu Lingwistyki Stosowanej sięgają 2017 roku. Powołano wtedy na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Rzeszowskiego Katedrę Lingwistyki Stosowanej oraz utworzono nowy kierunek studiów Lingwistyka stosowana o profilu ogólnoakademickim. Pierwsi studenci rozpoczęli naukę 1 października 2017 roku na studiach stacjonarnych pierwszego stopnia.

Fot. Pierwsi studenci kierunku Lingwistyka stosowana, 1.10.2017.

Studia drugiego stopnia zostały uruchomione w roku 2020, aby umożliwić kontynuację nauki absolwentom studiów pierwszego stopnia.

Katedra Lingwistyki Stosowanej została utworzona z inicjatywy zespołu germanistek, pracujących w tym czasie w Instytucie Germanistyki UR: prof. Zofii Bilut-Homplewicz, dr Agnieszki Buk, dr Anny Hanus, dr Agnieszki Mac, dr Doroty Miller, dr Marty Smykały i dr Iwony Szwed. Celem utworzenia nowego kierunku było rozszerzenie oferty edukacyjnej UR w zakresie kształcenia tłumaczy poprzez zintegrowanie treści kształcenia językowego (j. niemiecki i j. angielski) z treściami z zakresu językoznawstwa, lingwistyki międzykulturowej i praktycznym przygotowaniem do wykonywania zawodu. Była to również odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie lokalnego rynku na usługi w obszarze komunikacji międzykulturowej.

Instytut Lingwistyki Stosowanej został utworzony 1 stycznia 2025 roku. Obecnie jest w nim zatrudnionych 13 pracowników naukowych i dydaktycznych, anglistów i germanistów (zob. Struktura).

Kierunek studiów Lingwistyka stosowana zakłada kształcenie profesjonalnych tłumaczy ze znajomością dwóch języków obcych. Obecna oferta studiów obejmuje kombinację języka angielskiego i niemieckiego. W ramach lektoratu studentki i studenci uczą się również trzeciego języka obcego (do wyboru: hiszpański, francuski lub rosyjski).

Należy podkreślić, że kierunek ten opiera się na interdyscyplinarności wynikającej z połączenia wiedzy i kompetencji zaczerpniętych ze źródeł anglistycznych i germanistycznych. Lingwistyka stosowana to więcej niż tradycyjne kształcenie filologiczne, uwzględniające systematykę przedmiotów typowych dla poszczególnych neofilologii. Jej wartość dodana polega na połączeniu perspektyw reprezentowanych przez różne filologie i wyjściu poza klasyczny konglomerat przedmiotów filologicznych. Tak więc Lingwistyka stosowana obejmuje przedmioty dwu dyscyplin – językoznawstwa i nauk o kulturze i religii, przy czym główny punkt ciężkości stanowią przedmioty o charakterze przekładoznawczym, dotyczące komunikacji międzykulturowej, ale też te związane z językiem ojczystym i kulturą ojczystą studentek i studentów.

Na kierunku Lingwistyka stosowana studentki i studenci kształceni są przede wszystkim w zakresie tłumaczenia pisemnego i ustnego. W programie studiów przewidziano ćwiczenia z różnych typów tłumaczeń, w tym również elementy tłumaczeń audiowizualnych oraz tłumaczeń z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Duży nacisk kładzie się na praktyczne przygotowanie do zawodu tłumacza, czyli znajomość zagadnień i słownictwa specjalistycznego (m.in. medycznego, biznesowego, technicznego), cyfrowych narzędzi wspomagających tłumaczenie, jak również podstaw komunikacji w przedsiębiorstwie, zasad tworzenia wizerunku firmy, czy też różnic kulturowych pomiędzy Polską a krajami angielskiego i niemieckiego obszaru językowego. Lingwistyka stosowana uczy wykorzystywać wiedzę oraz kompetencję lingwistyczną i międzykulturową w praktyce w różnych obszarach i w różnych zakresach. Studia na tym kierunku prowadzą do przygotowania tłumaczek i tłumaczy symultanicznych i konsekutywnych, pracowników firm i korporacji krajowych i zagranicznych, biur podróży, wydawnictw oraz mediów. Studia na kierunku Lingwistyka stosowana dostarczają ponadto wiedzy językowej koniecznej do interpretacji tekstów specjalistycznych, inspirują do udzielania porad językowych. Ważne jest również nabycie umiejętności tłumaczenia różnych gatunków tekstów – literackich, technicznych, medialnych, naukowych i popularnonaukowych, a także użytkowych i reklamowych, niezwykle istotnych we współczesnej komunikacji biznesowej.