dr hab. Wacław Wierzbieniec, prof.UR
dr hab. Wacław Wierzbieniec, prof.UR
![Wierzbieniec W..jpg [72.38 KB]](files/ur/import/private/74/Wierzbieniec-W..jpg)
Biogram:
Urodzony 7 XI 1963 r. w Jarosławiu. Ukończył tam Szkołę Podstawową nr 5, a następnie Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, w klasie o profilu humanistycznym. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Od 1987 r. zatrudniony w tej uczelni, a następnie na Uniwersytecie Rzeszowskim. Jednocześnie w latach 1995-2000 był adiunktem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Historyk, profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego, gdzie w Instytucie Historii od 2012 r. jest kierownikiem Zakładu Historii i Kultury Żydów. W latach 2005-2008 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Socjologiczno-Historycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego, a w latach 2011-2015 był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej w Jarosławiu. Autor 4 monografii, 147 artykułów naukowych oraz redaktor i współredaktor 12 prac zbiorowych. Promotor 17 prac doktorskich. W latach 2008-2020 inicjator i główny organizator Obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu na Podkarpaciu. Redaktor naczelny czasopisma „Prace Historuczno-Archiwalne“, a także członek Rady Naukowej „Studia Judaica“ i kilku innych czasopism naukowych, wydawanych w Polsce, na Ukrainie i na Słowacji (m. in. „Judaica Holocaustica“ - Uniwersytet Komenskiego w Bratysławie). Jest członkiem między innymi: Komisji Historii i Kultury Żydów PAU, Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich (członek zarządu), European Association for Jewish Studies, Association for Slavic, East European and Eurasian Studies, Polskiego Towarzystwa Historycznego ( prezes Rzeszowskiego Oddziału PTH). W latach 2017-2021 członek Rady Programowej Żydowskiego Instytutu Historycznego. Laureat wielu nagród i wyróżnień - między innymi: dwukrotny stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (1993, 1997). Doktor honoris causa Lwowskiej Państwowej Akademii Finansów (2013) i Drohobyckiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego (2014). Otrzymał Nagrodę im . Ks. Stanisława Musiała, przyznawaną osobom zasłużonym dla dialogu chrześcijańsko- i polsko-żydowskiego oraz odznaczenie honorowe przyznawane przez Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej - Medal „Powstanie w Getcie Warszawskim“. W 2020 roku postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Zainteresowania badawcze:
Prowadzi badania naukowe z zakresu historii i Kultury Żydów w XIX i XX wieku, stosunków narodowościowych i religijnych, historii Kościoła katolickiego w XX wieku oraz roli dobroczynności i filantropii w życiu społecznym.
Wybrane publikacje:
- Wacław Wierzbieniec, Why did the Jewish combatants need Union of Jews Participants of Combat for Polish Independence in the Second Polish Republic?, „UR Journal of Humanities and Social Sciences”, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019, nr 3(12), s. 41-57. [druk w 2020 r.]
- Wacław Wierzbieniec, The Attitude of the Union of Jews Participants of Combat for Polish Independence Towards the Manifestations of Antisemitism in Second Polish Republic, „Scripta Judaica Cracoviensia“ Jagiellonian University Press, 2019, vol.17, s. 79-93. [druk w 2020 r.]
- Wacław Wierzbieniec, Rytmy codzienności i niecodzienne wydarzenia w relacjach polsko-żydowskich w Tyczynie w okresie międzywojennym (1919-1939) „Kronika Tyczńska“ 2020, nr 8, s. 64-78. [Przedruk tekstu: Wacław Wierzbieniec, Rytmy codzienności i niecodzienne wydarzenia w relacjach polsko-żydowskich w Tyczynie w okresie międzywojennym (1919-1939), [w:] Małe miasta. Codzienność, red. M. Zemło, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok – Głogów Małopolski – Supraśl 2019, s. 443-464].
- Wacław Wierzbieniec, The Role of Jewish Philanthropic Associations in Large Cities of Central and Eastern Europe in the Interwar Period. On the Example of Lviv (1918-1939), „Scripta Judaica Cracoviensia”, vol. 16 (2018), Wydawca: Jagiellonian University Press, s. 83-95. [artykuł został opublikowany w 2019 roku].
- Wacław Wierzbieniec, Stosunek II Rzeczypospolitej do kwestii Rusi Zakarpackiej w polskiej historiografii – na przykładzie wybranych opracowań, „Cesko-Slovenska Historicka Rocenka” 2016, VEDA vydavatelstvo Slovenskej akademie vied, Bratislava 2017, s. 135-142. [artykuł został opublikowany w 2019 roku].
- W uznaniu zasług. Laudacja wygłoszona przez dra hab. Wacława Wierzbieńca, prof. UR [z okazji nadania prof. Shimonowi Redlichowi tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego], „Gazeta Uniwersytecka” 2019, nr 1(106), s. 7-10.
- Wacław Wierzbieniec, Tyczyńscy Żydzi we wspomnieniach Franciszka Kotuli, „Podkarpacka Historia” [Wydawnictwo: Tradycja sp. z.o.o.], 2019, nr 3-4 (51-52), s. 102-107.
- Wacław Wierzbieniec, Natalia Mazur Przeszłość, do której wracamy. Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu, „Gazeta Uniwersytecka” [Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego], 2019, nr 2 (107), s. 36-37.
- Nasze dziedzictwo jest wielokulturowe [wywiad z Wacławem Wierzbieńcem, przeprowadzony przez Józefa Kanika], „Echo Rzeszowa” 2019, nr 3(279), s. 4.
- Dialog i współdziałanie [wywiad z Wacławem Wierzbieńcem, przeprowadzony przez Józefa Kanika], [w:] Józef Kanik, Moje rozmowy o Rzeszowie, część II, Wydawnictwo Towarzystwa przyjaciół Rzeszowa, Rzeszów 2019, s. 94-95.
- Nasze dziedzictwo jest wielokulturowe [wywiad z Wacławem Wierzbieńcem, przeprowadzony przez Józefa Kanika], [w:] Józef Kanik, Moje rozmowy o Rzeszowie, część II, Wydawnictwo Towarzystwa przyjaciół Rzeszowa, Rzeszów 2019, s. 96-97.
-Wacław Wierzbieniec, Samorząd żydowski w małych gminach żydowskich II Rzeczypospolitej – na przykładzie Czudca, Dubiecka i Dynowa [w:] Kulturotwórcza rola samorządów terytorialnych. Historia – współczesność – perspektywy, pod red. Zbigniewa Lenarta i Mariusza Menza, Oficyna Wydawnicza Verbum, Warszawa 2018, s. 105-119.
- Wacław Wierzbieniec, Dr Kazimierz Gottfried – strażnik i propagator kulturowego dziedzictwa Jarosławia w XX wieku [w:] Małe Miasta. W ogrodzie sztuk i działań twórczych, pod red. Mariusza Zemło, Wydawnictwo KUL, Błażowa – Lublin – Supraśl 2018, s. 283-292.
- Wacław Wierzbieniec, Duszpasterz, naukowiec, rządca diecezji [w:] Księga pamiątkowa w 100. rocznicę urodzin śp. arcybiskupa Ignacego Tokarczuka zawierająca reprint książki pt. „Księga jubileuszowa 25 lat pasterskiego posługiwania ks. biskupa Ignacego Tokarczuka”, pod red. Jerzego F. Adamskiego, Adriana Pyszkowskiego, Zygmunta Śliwy, Wydawnictwo Libra PL, Rzeszów 2018, s. 51-82.
- Z dziejów i kultury Żydów w Galicji, pod red. Michała Galasa i Wacława Wierzbieńca, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2018.
- Michał Galas, Wacław Wierzbieniec, Wstęp, [w:] Z dziejów i kultury Żydów w Galicji, pod red. Michała Galasa i Wacława Wierzbieńca, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2018, s. 7-8.
- Wacław Wierzbieniec, Dlaczego w Horyńcu ? Miejsce ucieczek Żydów z transportów do obozów Zagłady, „Gazeta Horyniecka” 2018, nr 50, s. 53-55.
- Wacław Wierzbieniec, Pozostała tylko pamięć, „Gazeta Uniwersytecka” 2018, nr 3, s. 46.
- Marek Miławiecki, Wacław Wierzbieniec, „Co się tam u Panny Maryi dzieje?” Trzy wydarzenia z życia sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Jarosławiu w okresie komunistycznym, [w:] Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w Jarosławiu. Dzieje, ludzie i sztuka, red. M. Miławiecki, R. Nestorow, Kraków 2016 [druk w 2017 r.], s. 423-463.
- Wacław Wierzbieniec, Ireneusz Thomas, Kwestia dobroczynności i filantropii w skupiskach miejskich wybranych mniejszości narodowych krajów Europy Środkowej przełomu XX i XXI wieku na przykładach Przemyśla, Lwowa i Preszowa, [w:] Europa Środkowa. Central Europe, tom V, pod red. K. Żarny, Oświęcim 2016 [druk w 2017 r.], s. 164-182.
- Wacław Wierzbieniec, Joanna Elżbieta Potaczek, Formy i sposoby porjatunku Jewrejiw u Peremyszli Poljakamy ta Ukrajincjamy pid czas druhoj switowoj wijny, [w:] Prawednyki Switu ta inszi rjatywnyky pid czas Holokostu: prykład Ukrajiny u poriwnjalnomu konteksti, zbirka naukowych statjej, red. I. Szczupak, Dniepropietrowsk 2015 [druk w 2017 r.], s. 24-44.
- Wacław Wierzbieniec, Joanna Elżbieta Potaczek, Zakres i formy wypędzeń ludności żydowskiej do sowieckiej strefy okupacyjnej na początku II wojny światowej, [w:] Eksterminacja w systemie niemieckim i sowieckim, red. S. Bober, Lublin 2017, s. 137-158.
- Wacław Wierzbieniec, Totalitaryzm sowiecki i niemiecki wobec zróżnicowanej narodowościowo oraz wyznaniowo ludności Przemyśla w czasie II wojny światowej – próba porównania, [w:] Zagadnienia religijne i narodowościowe we współczesnych badaniach polskich, słowackich i ukraińskich na terenie Euroregionu Karpackiego. Część II, pod red. K. Rejmana i W. Wierzbieńca, Jarosław 2017, s. 107-118.
- Wacław Wierzbieniec, Dariusz Tracz, Ireneusz Thomas, Instytucjonalizacja pomocy społecznej, [w:] Dzieje Rzeszowa, t. V, pod red. W. Bonusiaka, Rzeszów 2017, s. 555-601.
- Piotr Uruski, Wacław Wierzbieniec, Perła w koronie. Profesor Władysław Andrzej Serczyk – historyk, o którym należy pamiętać, „Tarnowskie Studia Historyczne” 2015, Tom 5, s. 192-201. (data druku tomu: wrzesień 2017 r.).
- Wacław Wierzbieniec, Joanna Elżbieta Potaczek, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Jarosławiu w okresie II Rzeczypospolitej – zarys problematyki, „Rocznik Przemyski”, Tom 53, z. 1 (20), Przemyśl 2017, s. 111-130.
- Wacław Wierzbieniec, Formy błagotworitielnoj dejatelnosti i socjalnoj pomoszczi jewrejskomu naselenju Lwowa w mieżwojennyj period (1918-1939), [w:] Trudy po jewrejskoj istorii i kulture. Materiały XXII Mieżdunarodnoj jeżegodnoj konferencji po judaikie. Wypusk 52, pod red. W. Moczałowej, Moskwa 2016 [druk 2017 r.], s. 95-107.
- Wacław Wierzbieniec, Sesja naukowa „KOR bliżej…” (Rzeszów, 16 listopada 2016), „UR Journal of Humanities and Social Sciences” 2017, nr 1(2), s. 152-158. (sprawozdanie z sesji naukowej).
- Wacław Wierzbieniec, Wstęp, [w:] A. Werner, Ocalenie z innego miejsca, Sanok 2017, s. 4-7.
- Wacław Wierzbieniec Przedmowa, [w:] L. Retman, Perły albo życie, Rzeszów 2017, s. 7-10.