Profil badawczy
Profil badawczy Instytutu Archeologii
Od początku funkcjonowania w Instytucie Archeologii UR podstawowym kierunkiem badawczym była problematyka wschodnich rubieży środkowoeuropejskiej prowincji kulturowej. Na pograniczach odmiennych kultur doszło bowiem do szczególnie interesujących procesów kulturowych, takich jak wymiana dóbr i przenikanie idei, przedstawiających zarówno ich odrębność, jak i podobieństwa. To zjawiska tam zachodzące dają możliwość oceny, w jaki sposób odmienne społeczności mogły egzystować obok siebie i jaki wpływ na zmiany w ich kulturach miało ich sąsiedztwo. Z tematyką tą związane były pierwsze granty Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW), których beneficjentami byli prof. dr hab. Sylwester Czopek i prof. dr hab. Andrzej Pelisiak, realizowane we współpracy z Narodową Akademią Nauk Ukrainy (NANU) we Lwowie, jak i te projekty obecnie otrzymane. Ich celem jest określenie wschodniej granicy zasięgu jednostek kulturowych o zachodniej genezie w pradziejach i we wczesnym średniowieczu a także rozpoznanie czy na ich rozprzestrzenienie wpływ miały warunki środowiska przyrodniczego.
Badania nad pograniczem polsko-ruskim w szczególności nad tzw. Grodami Czerwieńkimi realizowane są w szerszej perspektywie historycznej uwzględniającej dorobek zarówno historiografii kręgu łacińskiego (Oskar Halecki i jego koncepcja Europy Środkowo-wschodniej; Klaus Zernack i pojęcia Germania Slavica vs. Polonia Ruthenica) oraz bizantynistyki (Dmitri Obolensky i jego koncepja Bizantyńskiej Wspólnoty Narodów).
W działalności naukowej Instytutu Archeologii można aktualnie wyróżnić dwa główne tematy badawcze:
- Wschodnie pogranicze środkowoeuropejskiej prowincji kulturowej w pradziejach
- Pogranicze polsko-ruskie i formowanie się Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej
W ramach w/w tematów realizowany jest szereg projektów badawczych zob. Wiodące projekty badawcze.