Ś. P. dr hab. Marian Stolarczyk,  prof. UR

(12.01.1940 – 12.01.2024)

Profesor Marian Stolarczyk urodził się 12.01.1940 r. w Jasieniu – Kopalinach, w powiecie brzeskim, w Małopolsce.  Szkołę podstawową i liceum ukończył w Brzesku, studia historyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie w 1963 r. Pracował w Zespole Szkół Zawodowych Ministerstwa Przemysłu Chemicznego w Tarnowie, a także, w roku 1971, kierował pracami Archiwum Państwowego w Brzesku. W 1972 roku obronił dysertację doktorską, przygotowaną pod kierunkiem prof. dr hab. Mariana Tyrowicza w WSP w Krakowie.

Od 1974 roku związany był z Rzeszowem. Należał do grona współtwórców studiów historycznych w Wyższej Szkole Pedagogicznej. Początkowo pracował jako adiunkt w Samodzielnym Zakładzie Historii WSP, gdzie w latach 1974-1977 organizował bibliotekę Zakładu, a następnie na stacjonarnych studiach, na kierunku historia, utworzonych w 1977 r. W latach 1996-1998 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Historii, a od 1998 r. do 30 sierpnia 2002 r. był dyrektorem Instytutu Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego.

W 1996 r.  Marian Stolarczyk uzyskał stopień doktora habilitowanego. Od 1997 r. Profesor kierował Zakładem Historii XIX wieku. Po przejściu na emeryturę, co nastąpiło  w 2010 r., nadal pozostawał aktywny naukowo. Publikował swe prace, współorganizował konferencje, często występował publicznie podczas sesji naukowych, angażował się społecznie.

W trakcie blisko 40 lat pracy naukowej Profesor prowadził m.in. wykłady, ćwiczenia z historii Polski i powszechnej XIX w. oraz seminaria, na których wypromował blisko 200 magistrów historii. Pod kierunkiem Profesora powstało 8 prac doktorskich, wśród jego wychowanków jest 1 doktor habilitowany. Podejmowane na seminariach tematy dotyczyły zazwyczaj dziejów politycznych i kulturalnych Galicji, historii Polski w okresie międzywojennym, historii regionalnej, biografistyki. W pracy dydaktycznej wielką wagę przywiązywał do źródeł historycznych, stąd przygotował i wydał z myślą o studentach wybory źródeł.

Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się głównie na historii Polski i powszechnej XIX wieku (głównie dzieje Polski, Czech, Słowacji, Ukrainy), historii Galicji, regionalistyce. Profesor prowadził także badania nad XX wiekiem, ale nie były one dominujące. Zorganizował kilka konferencji międzynarodowych, współpracował z wieloma historykami ze Słowacji, Czech i Ukrainy, nawiązał owocną współpracę Instytutu Historii z Uniwersytetem w Preszowie, która z powodzeniem trwa do dziś.

W swym dorobku Profesor miał ponad 100 publikacji naukowych: są to monografie, liczne artykuły, redakcje prac zbiorowych, recenzje naukowe, przyczynki, publikacje o charakterze popularnonaukowym. Wśród najważniejszych publikacji wymienić należy: Tadeusz Wasilewski (1795-1850) i jego rola w życiu społecznym i kulturalnym Galicji (Rzeszów 1977); Działalność Lwowskiej Centralnej Rady Narodowej (Rzeszów 1994).

Wielka pasją Profesora były badania regionalne. Był współautorem kilku monografii miast, w tym m.in. Wadowic, Bochni, Tarnowa, Brzeska, Wojnicza. Poświęcił wiele publikacji swojej rodzinnej ziemi brzeskiej i najbliższym okolicom, podejmując tematy z zakresu życia kulturalnego, codziennego, gospodarczego, polityki czy sportu. W celu popularyzacji wiedzy historycznej regionu publikował swe prace w wydawnictwach lokalnych. Chętnie angażował się w prace samorządu, a w 2002 r. wybrany został do Rady Powiatu Brzeskiego.

Profesor Marian Stolarczyk był człowiekiem bardzo życzliwym, pomocnym i serdecznym. Pozostanie na zawsze we wdzięcznej pamięci swoich licznych wychowanków i współpracowników.