Wykaz lektur i podręczników
1. Dowolne podręczniki szkolne z historii dla szkoły podstawowej dopuszczone do użytku szkolnego przez MEN.
Dodatkowo można wykorzystać dowolne atlasy historyczne w wersji drukowanej lub elektronicznej oraz inne materiały pomocnicze, jak np.:
- Snoch B., Szkolny słownik terminów historycznych. Wydanie dowolne.
- Sobańska-Bondaruk M., Lenard S., Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjalistów. Warszawa 2002.
- Słowniki historii Polski,
- Historia. Encyklopedia szkolna. WSiP lub PWN dowolne wydanie
UWAGA: do każdego tematu przewodniego obowiązującego na eliminacjach szkolnych i centralnych będzie podawany odrębny wykaz lektur.
2. Wykaz lektur do wyboru przez uczestnika
STAROŻYTNOŚĆ
- Alfoldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, Poznań 1992.
- Cartledge P., Świat wojowników, Warszawa 2005.
- Człowiek Grecji, red. J. Vernant, Warszawa 2000.
- Człowiek Rzymu, red. A. Giardin, Warszawa 1997.
- Flaceliére R., Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa, Warszawa 1985.
- Kemp B.J., Starożytny Egipt. Anatomia cywilizacji, Warszawa 2009.
- Kulesza R., Ateny i Sparta 431–404 p.n.e., Warszawa 1997.
- Kulesza R., Maraton 490 r. p.n.e., Warszawa 1995.
- Kulesza R., Aleksander Wielki, Warszawa 2009.
- Michałowski K., Jak Grecy tworzyli sztukę?, Warszawa 1986.
- Olbrycht M., Aleksander Wielki i świat irański, Rzeszów 2004.
- Pawlak M., Aecjusz i Barbarzyńcy, Kraków 2007.
- Patzek B., Homer i jego czasy, Warszawa 2007.
- Ruggiero F., Szaleństwo chrześcijan, Kraków 2007.
- Schumacher L., Niewolnictwo antyczne. Dzień powszedni i los niewolnych, Poznań 2005.
- Świderkówna A., Bogowie zeszli z Olimpu. Bóstwo i mit w greckiej literaturze świata hellenistycznego, Warszawa 1991.
- Świderkówna A., Hellada królów, Warszawa 1969.
ŚREDNIOWIECZE
- Arnold U., Zakon krzyżacki. Z Ziemi Świętej nad Bałtyk, Toruń 1996.
- Baber M., Templariusze, Warszawa 2002.
- Bieniak J., Państwo Miecława, Warszawa 2010.
- Bogucka M., Kazimierz Jagiellończyk i jego czasy, Warszawa 1981.
- Brooke Ch., Europa średniowieczna 962-1154, Warszawa 2001.
- Brown A.R., Historia Normanów, Gdańsk 1996.
- Collins R., Europa wczesnośredniowieczna 300–1000, Warszawa 1998.
- Crowley R., 1453: Upadek Konstantynopola, Warszawa 2006.
- Deptuła C., Galla Anonima mit genezy Polski, Lublin 2000.
- Faber G., Merowingowie i Karolingowie, Warszawa 1994.
- Faral E., Życie codzienne we Francji w czasach Ludwika Świętego, Warszawa 1988.
- Flori J., Rycerze i rycerstwo w średniowieczu, Poznań 2003.
- Foote D.G., Wilson D.M., Wikingowie,Warszawa 1975.
- Fumagalli V., Świt średniowiecza, Gdańsk 1996.
- Geremek B., Życie codzienne w Paryżu Franciszka Villona, Warszawa 1972.
- Gładysz M., Zapomniani krzyżowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII–XIII wieku, Warszawa 2002.
- Grudziński T., Bolesław Śmiały – Szczodry i biskup Stanisław. Dzieje konfliktu, Warszawa 1983.
- Hamilton B., Wyprawy krzyżowe, Warszawa 2000.
- Hauziński J., Imperator „końca świata”. Fryderyk II Hohenstauf (1194–1250), Gdańsk 2000.
- Huizinga J., Jesień średniowiecza, Warszawa 1992.
- Jasiński T., Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004.
- Kłoczowski J., Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, Warszawa 1998.
- Kłoczowski J., Europa Słowiańska XIV–XV w., Warszawa 1984.
- Kręt H., Życie codzienne Jadwigi i Jagiełły, Kraków 2005.
- Krzyżaniakowa J., Ochmański J., Władysław II Jagiełło, Wrocław 1990.
- Kuczyński S.M., Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411, Warszawa 1980.
- Kultura Polski średniowiecznej XIV–XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997.
- Kurtyka J., Odrodzone Królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań, Kraków 2001.
- Labuda G., Mieszko I, Wrocław 2002.
- Labuda G., Mieszko II król Polski (1025–1034). Czasy przełomu w dziejach państwa polskiego, Kraków 1992.
- Labuda G., Pierwsze państwo polskie, Kraków 1989 (seria „Dzieje narodu i państwa polskiego”).
- Maleczyński K., Bolesław III Krzywousty, Wrocław 1975.
- Małowist M., Tamerlan i jego czasy, Warszawa 1991.
- Manteuffel T., Narodziny herezji, Warszawa 1963, 2008.
- Manteuffel T., Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa 1974.
- Melville M., Dzieje Templariuszy, Warszawa 1991.
- Modzelewski K., Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004.
- Oexle O.G., Społeczeństwo średniowiecza. Mentalność – grupy społeczne – formy życia, Toruń 2000.
- Olejnik K., Głogów 1109, Warszawa 1999.
- Pernoud R., Kobieta w czasach wypraw krzyżowych, Gdańsk 2002.
- Pernoud R., Templariusze, Gdańsk 2002.
- Polska dzielnicowa i zjednoczona, red. A. Gieysztor, Warszawa 1973.
- Potkowski J., Zakony rycerskie, Warszawa 1995.
- Riché P., Życie codzienne w państwie Karola Wielkiego, Warszawa 1979.
- Samsonowicz H., Złota jesień polskiego średniowiecza, Warszawa 1971, Poznań 2001.
- Samsonowicz H., Dziedzictwo średniowiecza: mity i rzeczywistość, Warszawa 1991.
- Samsonowicz H., Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2001.
- Sroka S. A., Elżbieta Łokietkówna, Bydgoszcz 2000.
- Strzelczyk J., Mieszko I, Poznań 1992.
- Strzelczyk J., Bolesław Chrobry, Poznań 2003.
- Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.
- Sutton O., Imperium mongolskie, Warszawa 1970.
- Wyrozumski J., Kazimierz Wielki, Wrocław 1982.
- Wyrozumski J., Królowa Jadwiga. Między epoką piastowską i jagiellońską, Kraków 1997.
- Wyrozumski, Kazimierz Wielki, Wrocław 2004.
- Zientara B., Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 1975.
EPOKA NOWOŻYTNA
- Anusik Z., Gustaw II Adolf, Wrocław 2009.
- Baszkiewicz J., Maksymilian Robespierre, Wrocław 1976.
- Baszkiewicz J., Richelieu, Warszawa 1984.
- Bogucka M., Anna Jagiellonka, Wrocław 2009
- Bogucka M., Białogłowa w dawnej Polsce. Kobieta w społeczeństwie polskim XVI– XVIII w., Warszawa 2000.
- Bogucka M., Bona Sforza, Wrocław 1998.
- Bogucka M., Hołd pruski, Warszawa 1985.
- Borkowska M., Życie codzienne polskich klasztorów w XVII–XVIII wieku, Warszawa 1996.
- Cegielski T., Kądziela Ł., Rozbiory Polski 1772 – 1793 – 1795, Warszawa 1990.
- Ciesielski T., Armia koronna w czasach Augusta III, Warszawa 2009.
- Cieślak E., Stanisław Leszczyński, Wrocław 1994.
- Cynarski S., Zygmunt August, Wrocław 1988.
- Czapliński W., Władysław IV i jego czasy, Warszawa 1972, Kraków 2008.
- Czapliński W., Długosz J., Życie codzienne magnaterii polskiej w XVII wieku, Warszawa 1976.
- Czerska D., Dymitr Samozwaniec, Wrocław 2004.
- Człowiek baroku, red. R. Villari, Warszawa 2001.
- Człowiek oświecenia, red. M. Vovelle, Warszawa 2001
- Feldmann J., Stanisław Leszczyński, Warszawa 1984.
- Flexner J.T., Washington, Warszawa 1990.
- Gaxotte P., Ludwik XIV, Warszawa 1994.
- Kaczmarczyk J., Bohdan Chmielnicki, Wrocław 1988.
- Karpiński A., Kobieta w mieście polskim w drugiej połowie XVI i w XVII w., Warszawa 1995.
- Kay B., na koniec świata. Historia odkryć geograficznych, Warszawa 2003.
- Konstytucja 3 Maja. 200-lecie tradycji, Warszawa 1994.
- Kostkiewiczowa T., Polski wiek świateł. Obszary swoistości, Wrocław 2002.
- Kuchowicz Z., Człowiek polskiego baroku, Łódź 1992.
- Leśniewski S., Jan Zamoyski. Hetman i polityk, Warszawa 2008
- Maciszewski J., Szlachta polska i jej państwo, Warszawa 1969.
- Magdziarz W., Ludwik XIV, Wrocław 1991.
- Mączak A., Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie, Warszawa 2000.
- Müller M., Rozbiory Polski, Poznań 2005.
- Rachuba A., Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569–1763, Warszawa 2002.
- Salmonowicz S., Fryderyk II, Wrocław 1981.
- Serczyk W., Katarzyna II, Wrocław 1975.
- Serczyk W.A, Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 r., Warszawa 2008.
- Serczyk W., Piotr I Wielki, Wrocław 1973.
- Staszewski J., August II Mocny, Wrocław 1998.
- Staszewski J., August III Sas, Wrocław 1989.
- Sucheni-Grabowska A., Zygmunt August król Polski i wielki książę litewski 1520– 1562, Warszawa 1996.
- Szyndler B., Kościuszko, Warszawa 1991.
- Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit – upadek – relikty, Warszawa 1983.
- Tazbir J., W pogoni za Europą, Warszawa 1998.
- Tazbir J., Polska bez stosów i inne szkice, Kraków 2000.
- Wisner H., Władysław IV Waza, Wrocław 1995.
- Wisner H., Zygmunt III Waza, Wrocław 1991.
- Wojciechowski Z., Zygmunt Stary, Warszawa 1979.
- Wójcik Z., Jan Kazimierz Waza, Wrocław 1997.
- Wójcik Z., Jan Sobieski 1626–1696, Warszawa 1983.
- Wyczański A., Polska w Europie XVI stulecia, Poznań 1999.
- Wyczański A. Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa 1991.
- Zahorski A., Spór o Stanisława Augusta, Warszawa 1988.
HISTORIA XIX WIEKU (OD SCHYŁKU XVIII WIEKU DO 1918 ROKU)
- Bielecki R., Wielka Armia, Warszawa 1995.
- Borejsza J.W., Piękny wiek XIX, Warszawa 1984.
- Bortnowski W., Kartki z dziejów Królestwa Polskiego, Warszawa 1976.
- Caban W., Służba rekrutów z Królestwa Polskiego w armii carskiej w latach 1831– 1873, Warszawa 2001.
- Chwalba A., Polacy w służbie Moskali, Warszawa–Kraków 1999.
- Czubaty J., Wodzowie i politycy. Generalicja polska lat 1806–1815, Warszawa 1993.
- Europa i świat w epoce napoleońskiej, red. M. Senkowa-Gluck, Warszawa 1977.
- Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815–1849, red. W. Zajewski, t. 1–2, Warszawa 1991.
- Feldman J., Bismarck a Polska, Warszawa 1980.
- Garlicki A., Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1999.
- Grochulska B., Małe państwo wielkich nadziei(seria Dzieje narodu i państwa polskiego III-43).
- Kalembka S., Wiosna Ludów w Europie, Warszawa 1991
- Kasperek B., Jakub Bojko, Lublin 1998.
- Kemp T., Industrializacja w XIX w Europie, Wrocław 1998.
- Kizwalter T., O nowoczesności narodu. Przypadek Polski, Warszawa 1999.
- Kieniewicz S., Zahorski A., Zajewski W., Trzy powstania narodowe, Warszawa 1992.
- Kalembka S., Wielka Emigracja, Warszawa 1971.
- Kalembka S., Wiosna Ludów w Europie, Warszawa 1991.
- Kieniewicz S., Powstanie styczniowe, Warszawa 1982.
- Kieniewicz S., Joachim Lelewel, Warszawa 1990.
- Koberdowa I., Pierwsza Międzynarodówka 1846–1870: sukcesy i problemy, Warszawa 1987.
- Korusiewicz L., Wojna secesyjna 1860–1865, Warszawa 1985.
- Lipiński W., Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905–1918, Warszawa 1990.
- Łepkowski T., Polska – narodziny nowoczesnego narodu (1764–1870), Warszawa 1970.
- Łepkowski T., Dwie biografie amerykańskie – Bolivar i Juarez, Warszawa 1970.
- Łossowski P., Jak Feniks z popiołów. Oswobodzenie ziem polskich spod okupacji w listopadzie 1918 roku, Łowicz 1998.
- Łubieński T., Bić się czy nie bić? O polskich powstaniach, Kraków 1989.
- MacDonell A., Napoleon i jego marszałkowie, Londyn 1992.
- Misztal M., Królowa Wiktoria, Wrocław 2010.
- Pachoński J., Generał Jan Henryk Dąbrowski, Warszawa 1987.
- Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego 1914–1918, Warszawa 1985.
- Polska XIX wieku: państwo, społeczeństwo, kultura, red. S. Kieniewicz, Warszawa 1986.
- Powstanie listopadowe 1830–1831: dzieje wewnętrzne, militaria. Europa wobec powstania, red. W. Zajewski, Warszawa 1990.
- Powstanie styczniowe 1863–1864. Wrzenie, bój, Europa, wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.
- Rozbicki M., Narodziny narodu. Historia Stanów Zjednoczonych do 1861 roku, Warszawa 1991.
- Skowronek J., Adam Jerzy Czartoryski 1770–1861, Warszawa 1994.
- Skowronek J., Książę Józef Poniatowski, Wrocław 1984.
- Skowronek J., Od konspiracji do kapitulacji(seria Dzieje narodu i państwa polskiego III-43).
- Szyndler B., Tadeusz Kościuszko 1746–1817, Warszawa 1991.
- Tetter J., Jestem chłop historyczny. Sprawa Drzymały, Warszawa 1986.
- Trzeciakowski L., Otto von Bismarck, Wrocław 2009.
- Trzeciakowski L., Pod pruskim zaborem 1850–1918, Warszawa 1973.
- Trzy powstania narodowe: kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe, Stefan Kieniewicz, Andrzej Zahorski, Władysław Zajewski; pod red. Władysława Zajewskiego, Warszawa 1992 lub 1997.
- Witkowska A., Wielkie stulecie Polaków, Warszawa 1987.
- Wituch T., Garibaldi, Warszawa 1983.
- Wrzosek M., Polski czyn zbrojny podczas pierwszej wojny światowej, Warszawa 1990.
- Zahorski A., Napoleon, Warszawa 1982.
- Zajewski W., Powstanie listopadowe 1830–1831, Warszawa 1998.
- Zins H., Rhodes C., Ekspansja brytyjska w Afryce pod koniec XIX w., Lublin 2000.
HISTORIA XX WIEKU (OD 1918 ROKU)
- Batowski H., Europa zmierza ku przepaści, Warszawa 1989.
- Brzeziński Z., Wielkie bankructwo. Narodziny i zmierzch komunizmu w XX wieku, Paryż 1990.
- Bullock A., Studium tyranii, Warszawa 1989.
- Ciechanowski J., Powstanie warszawskie, Warszawa 1984.
- Chojnowski A., Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem,Wrocław 1986.
- Dudek A., Pytel B., Bolesław Piasecki, Londyn 1990.
- Duraczyński, Rząd polski na wychodźstwie 1939–1944, Warszawa 1993
- Eisler J., Szwarc A., Wieczorkiewicz P., Polska – dzieje polityczne ostatnich dwustu lat, Warszawa 1997
- Eisler J., Marzec 1968, Warszawa 1991.
- Eisler J., Grudzień 1970, Warszawa 1995.
- Friszke A., O kształt niepodległej, Warszawa 1989.
- Friszke A., Polska Gierka, Warszawa 1995.
- Garlicki A., U źródeł obozu belwederskiego, Warszawa 1978.
- Garlicki A., Przewrót majowy, Warszawa 1978.
- Garlicki A., Od maja do Brześcia, Warszawa 1981.
- Garlicki A., Od Brześcia do maja, Warszawa 1986.
- Garlicki A., Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1988.
- Grott B., Nacjonalizm chrześcijański, Kraków 1991.
- Grzybek D. i in., Historia II wojny światowej – bitwy, dowódcy, kampanie, żołnierze, Kraków 2008.
- Holzer J., Mozaika polityczna Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1974.
- Holzer J., „Solidarność” 1980–1981, Warszawa 1989.
- Kamiński M., Zacharias M., Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej, Warszawa 1987.
- Karski J., Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919–1945, Warszawa 1992.
- Kersten K., Narodziny systemu władzy, Warszawa 1990.
- Kołodziejczyk A., Maciej Rataj 1884–1940, Warszawa 1991.
- Korboński S., Polskie państwo podziemne, Bydgoszcz 1991.
- Kosiarz E., Wojna na morzach i oceanach 1939–1945, Gdańsk 1988.
- Krasuski J., Między wojnami. Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej, Warszawa 1985.
- Krasuski J., Europa Zachodnia po II wojnie światowej – dzieje polityczne, Poznań 1990.
- Kunert A.K., Rzeczpospolita Walcząca. Powstanie Warszawskie 1944, Warszawa 1994.
- Kupiecki R., Kult Stalina w Polsce. „Natchnienie milionów”, Warszawa 1993
- Kuroń J., Żakowski J., PRL dla początkujących, Wrocław 1997.
- Kuśnierz R., Ukraina w latach kolektywizacji i wielkiego głodu (1929-1933), Toruń 2005.
- Landau Z., Tomaszewski J., Druga Rzeczpospolita. Gospodarka, społeczeństwo, miejsce w świecie, Warszawa 1977.
- Landau Z., Roszkowski W., Polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej i PRL, Warszawa 1995.
- Łozińscy M. J., Zycie codzienne i niecodzienne w przedwojennej Polsce, Warszawa 1999.
- Łuczak C., Polska i Polacy w II wojnie światowej, Poznań 1993.
- Mikeln M., Stalin, Warszawa 1990.
- Polska odrodzona 1918–1939. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. J. Tomicki, Warszawa 1982.
- Roszkowski W., Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 r., Warszawa 1998.
- Rudnicki S., Obóz Narodowo-Radykalny, Wrocław 1985.
- Ryszka F., Noc i mgła. Niemcy w okresie hitlerowskim, Wrocław 1966.
- Salmonowicz S., Ney-Krwawicz M., Górski G., Polskie Państwo Podziemne, Warszawa 1999.
- Steiner J., Warszawa 44. Powstanie, Warszawa 1984.
- Suleja W., Józef Piłsudski, Wrocław 1995.
- Szarota T., Okupowanej Warszawy dzień powszedni, Warszawa 1978.
- Szarota T., Stefan Rowecki Grot, Warszawa 1983.
- Terlecki R., Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, Kraków 2007.
- Tomaszewski J., Rzeczpospolita wielu narodów, Warszawa 1985.
- Wieczorkiewicz P., Historia polityczna Polski 1935-1945, Warszawa 2005.
- Zakrzewski A., Wincenty Witos. Chłopski polityk i mąż stanu, Warszawa 1981.