Profil badawczy
Zadania badawcze realizowane w poszczególnych Zakładach Instytutu Muzyki obejmują głównie zagadnienia związane z problematyką interpretacyjną i wykonawczą dzieł muzycznych, a także rozważania teoretyczne obejmujące zagadnienia szeroko rozumianej edukacji muzycznej, psychologii muzyki oraz kompozycji i teorii muzyki. Wśród tematów badawczych na przestrzeni ostatnich lat podejmowano następujące zagadnienia:
- Polskie dziedzictwo kultury – badania nad muzyką południowo-wschodniego pogranicza;
- Powszechna i artystyczna edukacja muzyczna;
- Problematyka interpretacyjna w utworach wokalnych, instrumentalnych i wokalno-instrumentalnych;
- Problemy dotyczące powszechnej i artystycznej edukacji muzycznej oraz dziedzictwa muzyczno-kulturowego.
Temat Polskie dziedzictwo kultury – badania nad muzyką południowo-wschodniego pogranicza obejmował problematykę interpretacji i analizy utworów muzycznych, realizowanych przez członków zespołu badawczego w ramach działalności artystycznej. Realizacja przebiega w formie przygotowania i wykonania koncertów kameralnych oraz recitali instrumentalnych, wokalnych (w tym chóralnych) i wokalno-instrumentalnych, nagrań muzycznych w postaci płyt CD, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki kompozytorów południowo-wschodniego pogranicza. Oprócz działalności artystycznej temat badawczy był realizowany również poprzez różnego rodzaju publikacje naukowe, jak monografie, opracowanie rozdziału w monografii, m.in. w takich seriach wydawniczych jak: Musica Galiciana, Moderato (wydawnictwa Uniwersytetu Rzeszowskiego). Członkowie zespołu badawczego uczestniczyli w konferencjach krajowych i zagranicznych, wyjeżdżali na staże naukowe. Osiągnięte efekty są wykorzystywane w działalności artystycznej i naukowej poszczególnych członków zespołu badawczego, jak również w dydaktyce nauczania przedmiotów: emisja głosu, drugi instrument, zespół instrumentalny, folklor.
Wiodącym tematem badań prowadzonych w Instytucie Muzyki jest Problematyka interpretacyjna w utworach wokalnych, instrumentalnych i wokalno-instrumentalnych. Ich celem jest analiza i interpretacja problemów wykonawczych, jakie napotykają wykonawcy różnych form i gatunków muzycznych. Realizacja tematu obejmuje koncerty kameralne, recitale instrumentalne, wokalne (w tym chóralne) oraz wokalno-instrumentalne. Oprócz działalności artystycznej temat badawczy realizowany jest również poprzez różnego rodzaju publikacje naukowe, jak rozdziały w monografii czy materiały pokonferencyjne wydawane głównie w Polsce, dotyczące tematyki zawiązanej z szeroko pojętą problematyką wykonawczą. Organizowane są również seminaria, warsztaty i kursy muzyczne dotyczące interpretacji dzieł muzycznych w zakresie gry solowej, kameralnej, wokalistyki oraz chóralistyki. Osiągnięte efekty i wnioski w postaci: nagrań płytowych, rejestracji nagrań radiowych i telewizyjnych, publikacji w rożnego rodzaju czasopismach i wydawnictwach zwartych, są wykorzystywane w działalności artystycznej poszczególnych członków zespołu badawczego, jak również w dydaktyce nauczania przedmiotów: fortepian, drugi instrument, improwizacja, emisja głosu, dyrygowanie, zespół wokalny, chór, zespół instrumentalny, instrumenty szkolne, akompaniament z czytaniem a vista, zajęcia muzyczno – ruchowe, metodyka prowadzenia zespołów muzycznych, metodyka prowadzenia chórów, literatura specjalistyczna, literatura muzyczna, aranżacja muzyczna.
W ramach realizacji tematu badawczego Powszechna i artystyczna edukacja muzyczna koncentracja działań dotyczy problemów dydaktycznych i wychowawczych w kontekście efektów związanych z edukacją oraz uczestnictwem dzieci i młodzieży w planowanych projektach artystycznych. Przyjęto założenie, że sztuka stanowi istotną rolę w życiu człowieka, służy temu kontakt najmłodszych pokoleń odbiorców muzyki z różnymi jej rodzajami, szczególnie wykonywanymi na wysokim poziomie artystycznym w ramach działalności artystycznej członków zespołu badawczego na koncertach z udziałem młodej publiczności. Od roku akademickiego 2021/2022 podjęto decyzję o poszerzeniu spectrum badań o dziedzictwo muzyczno-kulturowe.
Duże znaczenie przywiązuje się do realizacji projektów, uwzględniających wspólną pracę muzyków zawodowych z zespołami złożonymi z młodych wykonawców, m.in. chórami i orkiestrami dziecięcymi i młodzieżowymi, gdzie członkowie zespołu badawczego będą pełnić rolę prowadzących zespoły lub występować również jako soliści. Oprócz działalności artystycznej temat badawczy realizowany jest poprzez różnego rodzaju publikacje naukowe, takie jak monografie czy artykuły, wydawane zarówno w kraju, jak i za granicą. W publikacjach tych dominuje tematyka związana z twórczością kompozytorską przeznaczoną dla dzieci, zarówno jako młodych odbiorców, jak i wykonawców, jak również z szeroko pojętą edukacją muzyczną dzieci i młodzieży, a zwłaszcza z jej psychopedagogicznymi uwarunkowaniami. Efektem prowadzonych działań badawczych jest intensyfikacja zainteresowań młodego pokolenia różnymi rodzajami muzyki oraz chęć do współuczestnictwa dzieci i młodzieży w muzykowaniu zespołowym, obserwacja i analiza aktywności twórczej w ramach różnych systemów edukacji muzycznej (wizyty studyjne w ośrodkach akademickich w Europie i na świecie). Szczególne znaczenie ma tutaj praca w grupie muzycznej (orkiestra, chór) wraz z nauczycielem, zachęcająca do rozwijania swoich umiejętności i zainteresowań.
Wyniki badań oraz rezultaty podjętych działań artystycznych mają wpływ na modyfikację i aktualizowanie programu studiów na prowadzonych kierunkach studiów. Aktywność naukowa i artystyczna pozwala na rozszerzenie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, jest też okazją do nawiązania kontaktów z uczelniami i placówkami kulturalnymi zarówno w kraju, jak i za granicą.