Projekty laboratorium

Granty i projekty NCN

1. Grant NCN (2017/25/B/ST9/01524) na lata 2018 - 2021. Wartość projektu: 687 600 zł. Badania wysokiej rozdzielczości widm mgławic międzygwiezdnych i laboratoryjnych widm siarczków metali przejściowych. Uniwersytet Rzeszowski we współpracy z Centrum Astronomicznym w Toruniu. Zadanie badawcze: Rozwiązanie zagadki nośników rozmytych pasm międzygwiezdnych (Diffuse Interstellar Bands - DIBs).

2. Grant NCN (2018/02/X/ST2/03103) na lata 2019 - 2020. Wartość projektu: 47 740 zł. Fourierowska spektroskopia emisyjna wysokiej rozdzielczości cząsteczek InH i InD oraz wsparcie doświadczalne dla zaawansowanych obliczeń ab initio dla tych molekuł. Kierownik: dr hab. Wojciech Szajna, prof. UR.

Granty i projekty europejskie

1. Europejski projekt badawczy (Soleil nr 20160118). Search for anomalous electronic isotope shifts in carbon monoxide isotopomers. Projekt realizowany w Synchrotron SOLEIL, Orme de Merisiers, St. Aubin, Francja. Finansowanie: Grupa Synchrotron Soleil Francja. Wykonawca: dr hab. Rafał Hakalla, prof. UR.

2. Grant europejski (nr 654148 EU-H2020-RIP). Extended and precision measurements of the A-X bands on the basis of the CO isotopologues. Projekt realizowany w LaserLab Amsterdam, Vrije University. Finansowanie: LaserLab Europe. Kierownik: dr hab. Rafał Hakalla, prof. UR.

3. Grant europejski (nr 284464, EUC-SFP) Precision measurements of the A-X bands of carbon monoxide isotopomers. Projekt realizowany w LaserLab Amsterdam, Vrije University. Finansowanie: LaserLab Europe. Kierownik: dr hab. Rafał Hakalla, prof. UR.

Granty i projekty UR

1. Grant indywidualny UR (nr WMP/507-02-027). Analiza deperturbacyjna stanu A¹Π w rzadkich izotopologach ¹²C¹⁷O oraz ¹³C¹⁷O.  Kierownik: dr hab. Rafał Hakalla, prof. UR.

2. Sześć grantów zespołowych. Spektroskopowa oraz kwantowa charakterystyka wybranych molekuł (CO, CO+,AlH, AlD, oraz CD) o dużym znaczeniu dla procesów biologicznych, fizykochemicznych i astrofizycznych, a także badań materiałów i środowiska naturalnego z wykorzystaniem spektroskopii UV, VIS i FIR oraz modelowania molekularnego. Finansowanie: Dziekan WMP UR.

3. Projekt: Spektroskopia FT-VIS/UV, FTIR oraz LIF molekuł o znaczącej aplikacji astronomicznej, astrofizycznej, środowiskowej, biologicznej oraz technologicznej,

w tym:

- Spektroskopia elektronowo-oscylacyjno-rotacyjna widm FT wybranych molekuł dwu atomowych CO, TiO , AlH, InH, CH oraz ich izotopologów i jonów jedno-dodatnich ;

- Badanie struktury energetycznej stanów energetycznych za pomocą nowoczesnej analizy deperurbacyjnej uwzględniającej oddziaływania wewnątrz-cząsteczkowe;

- Charakterystyka i diagnostyka materiałów biologicznych metodami fizyki doświadczalnej. Opracowanie metod diagnostyki materiałów biologicznych (tkanek nowotworowych) w oparciu o wyniki badań spektroskopii FTIR i rozproszenia Raman'a.

- Badania geometrii równowagowej molekuł wielo-atomowych m.in. kwasu antranilowego.

Współpraca z ośrodkami zagranicznymi:

I. Kierowanie międzynarodowymi zespołami badawczymi

 I.1. Otrzymywanie wysokorozdzielczych widm molekuły tlenku węgla oraz analiza deprturbacyjna stanów elektronowych CO.

Wytwarzanie i rejestracja wysokorozdzielczych widm izotopologów molekuły CO metodami spektroskopii fourierowskiej zakresu widzialnego oraz ultrafioletowego (Zakład Badań Materiałowych i Spektroskopowych, Instytut Nauk Fizycznych, Uniwersytet Rzeszowski, Polska), spektroskopii fourierowskiej próżniowego ultrafioletu (VUV-FTS, synchrotron SOLEIL, St. Aubin, Francja) oraz spektroskopii laserowej (LASERLAB, Vrije University, Amsterdam (LLAMS), Holandia), a także przeprowadzanie analiz deperturbacyjnych wielostanowo i rozlegle zaburzonych stanów elektronowych molekuł dwuatomowych.

Skład zespołu:

• R. Hakalla – kierownik projektu (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• W. Szajna, S. Ryzner, A. Stasik (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• M. I. Malicka (The Faculty of Mathematics and Applied Physics, Rzeszów University of Technology, Rzeszów, Poland).
• R. W. Field (Department of Chemistry, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, USA)
• W. Ubachs, A. N. Heays, M. L. Niu, M. Trivikram, K. F. Lai, (Department of Physics and Astronomy, and LaserLaB, Vrije Universiteit, Amsterdam, Netherlands)
• N. de Oliveira (Synchrotron SOLEIL, Orme de Merisiers, St. Aubin, France)
• A. Pashov (Faculty of Physics, Sofia University, 5 James Bourchier Boulevard, 1164 Sofia, Bulgaria)
• J. E. Sienkiewicz i P. Jasik (Faculty of Applied Physics and Mathematics, Gdańsk University of Technology, Poland).
• Alan Heays (J. Heyrovský Institute of Physical Chemistry,  Praha, Czech Republic).
• Glenn Stark (Wellesley College, Department of Physics, Wellesley, USA).
• James R. Lyons (Arizona State University, School of Earth and Space Exploration, Tempe, USA)
• Michele Eidelsberg (Observatoire de Paris, LERMA, Sorbonne Universités, CNRS, Meudon, France.)
• Jean L. Lemaire  (Université Paris-Sud, ISMO, CNRS, Orsay, France)
• Steven R. Federman (University of Toledo, Department of Physics and Astronomy, Toledo, USA).
• Iouli Gordon (Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, Atomic and Molecular Physics Division, Cambridge MA, USA).

Do tej pory współpraca ta zaowocowała 3 grantami europejskimi i 9 wspólnymi publikacjami wydanymi w prestiżowych czasopismach specjalistycznych o wysokim współczynniku wpływu.           

 I.2. Spektroskopia ro-wibroniczna wysokiej rozdzielczości (w szczególności FT - UV/VIS) molekuł dwuatomowych o znaczącej aplikacji astronomicznej, astrofizycznej, środowiskowej, biologicznej oraz technologicznej. Globalne analizy deperturbacyjne zaburzonych struktur energetycznych molekuł dwuatomowych.

Skład zespołu:

• R. Hakalla – kierownik projektu (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• W. Szajna, R. Kępa, I. Piotrowska, S. Ryzner, A. Stasik, A. Para (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• M. I. Malicka (The Faculty of Mathematics and Applied Physics, Rzeszów University of Technology, Rzeszów, Poland).
• R. W. Field (Department of Chemistry, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, USA)

Do tej pory współpraca ta zaowocowała 7 publikacjami wydanymi w prestiżowych czasopismach specjalistycznych o wysokim współczynniku wpływu.

 I.3. Kalibracja widma i globalne analizy deperturbacyjne z wykorzystaniem hamiltonianu efektywnego stanów elektronowych molekuły N₂⁺

Skład zespołu:

• R. Hakalla – kierownik projektu (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• Laiz R. Ventura (Universidade Federal Fluminense, Departamento de Fisica, Instituto de Ciencias Exatas, Rio de Janeiro, Brazil).
• W. Szajna (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).

Wspólna publikacja w przygotowaniu.

 I.4. Analizy deperturbacyjne stanów elektronowych molekuł dwuatomowych o dużym znaczeniu egzoplanetarnym.

Skład zespołu:

• R. Hakalla – kierownik projektu (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• Salman Mahmoud, Nayla El-Kork (Khalifa University, Department of Physics, Abu Dhabi, United Arab Emirates).

Wspólna publikacja w przygotowaniu.

 I.5. Implementacja autorskiej metody eksperymentalnej o nazwie Labelled Polarization Spectroscopy.

Skład zespołu:

- R. Hakalla – kierownik projektu (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
- W. Szajna (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
- Włodzimierz Jastrzębski, Jacek Szczepkowski (PAN Warszawa, Instytut Fizyki)

Współpraca w ramach konsorcjum KL FAMO. Dotyczy budowy lampy molekularnej typu HC (hollow-cathod lamp) do wytwarzania molekuł z udziałem atomów srebra.

II.   Uczestnictwo w międzynarodowych zespołach badawczych

 II.1. Projekt ExoMol

Projekt astrofizyczny, w celu zbudowania globalnej bazy molekuł dwuatomowych istotnych z punktu widzenia ich identyfikacji w atmosferach egzoplanet. Współpraca dotyczy także wykonywania rachunku deperturbacyjnego metodą CC (ang. Coupled Channel deperturbation approach).

Skład zespołu:

• Jonathan Tennyson – kierownik (University College London, Department of Physics and Astronomy, London, GB).
• Sergey Yurchenko, Mikhail Semenov, Andrei Sokolov (University College London, Department of Physics and Astronomy, London, GB)
• R. Hakalla, W. Szajna (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• Robert R. Gamache (Department of Environmental, Earth, and Atmospheric Sciences, University of Massachusetts Lowell, USA)
• Yakiv Pavlenko (Instituto de Astrofisica de Canarias (IAC), Calle Via Lactea s/n, Tenerife, Spain ; Main Astronomical Observatory, Academy of Sciences of the Ukraine, Kyiv, Ukraine)
• Mirek R. Schmidt (Nicolaus Copernicus Astronomical Center, Polish Academy of Sciences, Toruń, Poland)
• Salman Mahmoud, Nayla El-Kork Khalifa University, Department of Physics, Abu Dhabi, United Arab Emirates).

Do tej pory współpraca ta zaowocowała 1 wspólną publikacją (AlH, AlD) i 1 (CO) przygotowywaną do druku w prestiżowych czasopismach astrofizycznych i astronomicznych o wysokim współczynniku wpływu.

 II.2. Badania widm wysokiej rozdzielczości rozmytych pasm międzygwiazdowych (ang. Diffuse Interstellar Bands, DIBs) i ich weryfikacja widmami laboratoryjnymi.

Skład zespołu:

• J. Krełowski – kierownik (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• R. Hakalla, W. Szajna (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).
• A. Galazutdinov (Instituto de Astronomia, Universidad Catolica del Norte Antofagasta, Chile).
• Arkadii Bondar, V. Godunova, A. Bondar (ICAMER Observatory, NAS of Ukraine, Kyiv, Ukraine)
• R. Siebenmorgen (European Southern Observatory, Garching, Germany).
• J. Smoker (European Southern Observatory, Vitacura, Santiago, Chile).
• S. Bagnulo (Armagh Observatory and Planetarium, College Hill, UK)
• Byeong-Cheol Lee (Korea Astronomy and Space Science Institute, Daedeokdae-ro, Yuseong-gu, Daejeon, South Korea).
• P. Scicluna (Academia Sinica, Institue of Astronomy and Astrophysics, Taipei, Taiwan).

Do tej pory współpraca ta zaowocowała 1 grantem NCN oraz 3 publikacjami w prestiżowych czasopismach astrofizycznych i astronomicznych o wysokim współczynniku wpływu.

 II.3. Referencyjne dane spektroskopowe wysokiej dokładności dotyczące tlenków i wodorków metali, umożliwiające badanie i modelowanie gorących atmosfer gwiazd i (egzo)planet.

Skład zespołu:

- Jarosław Koperski – kierownik projektu (Uniwersytet Jagielloński, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Kraków).

- Tomasz Urbańczyk (Uniwersytet Jagielloński, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Kraków).

- R. Hakalla, W. Szajna (Institute of Physics, University of Rzeszów, Poland).

W przygotowaniu wspólny projekt NCN pt. „High-accuracy reference spectroscopic data for metal oxides and hydrides to study and model star and (exo)planet hot atmospheres” w ramach konsorsjum KL FAMO.