Pracownicy Instytutu Biotechnologii UR Anna Deręgowska, Anna Lewinska, Maciej Wnuk oraz absolwentka kierunku biotechnologia Aleksandra Warzybok zostali współautorami dwucyklu publikacji poświęconych molekularnym mechanizmom kontrolującym długość telomerów w hematopoetycznych komórkach macierzystych CD34+ izolowanych od pacjentów w różnym stadium przewlekłej białaczki szpikowej.

Publikacje powstały w ramach badań finansowanych z  NCN programu OPUS (UMO-2015/19/B/NZ5/03501) kierowanych przez Prof. dr n. med. Tomasza Stokłosę z Zakładu Biologii i Genetyki Nowotworów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

W pierwszej z cyklu pracy opublikowanej w Journal of Cancer Research and Clinical Oncology zespół naukowców wykazał, że dynamika długości telomerów w hematopoetycznych komórkach macierzystych CD34+ izolowanych od pacjentów w różnym stadium przewlekłej białaczki szpikowej jest ściśle związana z poziomem ekspresji genu BCR::ABL1. W pracy wykazano także, że istnieje silna korelacja między poziomem ekspresji genu BCR::ABL1 a ekspresją niektórych genów kompleksu telomerowego, w tym takich białek jak TRF2, RAP1 i TPP1. Naukowcy wykazali także, że skracanie telomerów w komórkach białaczkowych może być  procesem niezależnym od aktywności telomerazy (Anna Deręgowska, Monika Pępek, Iwona Solarska, Marcin M Machnicki, Katarzyna Pruszczyk, Marek Dudziński, Joanna Niesiobędzka-Krężel, Ilona Seferyńska, Waldemar Sawicki, Maciej Wnuk, Tomasz Stokłosa; The interplay between telomeric complex members and BCR::ABL1 oncogenic tyrosine kinase in the maintenance of telomere length in chronic myeloid leukemia; J Cancer Res Clin Oncol . 2023 Mar 5. doi: 10.1007/s00432-023-04662-w).  

W drugiej pracy opublikowanej w Toxicology in Vitro naukowcy wykazali, że skróceniu telomerów w modelach przewlekłej białaczce szpikowej komórek opornych na imatynib towarzyszy zmniejszona pula białek telomerowych TRF2 i RAP1, podwyższony poziom TERRA oraz zwiększona glikoliza. Otrzymane wyniki wskazują, że proces ten może pełnić ważną rolę podczas selekcji klonalnej i oporności na terapię celowaną opartą na IKT (Anna Deregowska , Anna Lewinska, Aleksandra Warzybok, Tomasz Stoklosa, Maciej Wnuk; Telomere loss is accompanied by decreased pool of shelterin proteins TRF2 and RAP1, elevated levels of TERRA and enhanced glycolysis in imatinib-resistant CML cells; Toxicology in Vitro; Volume 90, August 2023, 105608; 10.1016/j.tiv.2023.105608)  

The researchers Anna Deręgowska, Anna Lewinska, Maciej Wnuk from Institute of Biotechnology UR and biotechnology graduate student Aleksandra Warzybok have become co-authors of a two-cycle publications focused on the molecular mechanisms controlling telomere length in CD34+ hematopoietic stem cells isolated from patients at various stages of chronic myeloid leukemia.

The publications were the result of research funded by the NCN OPUS program (UMO-2015/19/B/NZ5/03501) led by Prof. Tomasz Stokłosa, MD, PhD, of the Department of Cancer Biology and Genetics of the Medical University of Warsaw.

In the first paper published in the Journal of Cancer Research and Clinical Oncology, a team of researchers showed that the dynamics of telomere length in CD34+ hematopoietic stem cells isolated from patients at different stages of chronic myeloid leukemia is closely related to the level of BCR::ABL1 gene expression. The study also showed that there is a strong correlation between the expression level of the BCR::ABL1 gene and the expression of some telomeric complex genes, including such proteins as TRF2, RAP1 and TPP1. The researchers also showed that telomere shortening in leukemic cells may be a process independent of telomerase activity (Anna Deręgowska, Monika Pępek, Iwona Solarska, Marcin M Machnicki, Katarzyna Pruszczyk, Marek Dudziński, Joanna Niesiobędzka-Krężel, Ilona Seferyńska, Waldemar Sawicki, Maciej Wnuk, Tomasz Stokłosa; The interplay between telomeric complex members and BCR::ABL1 oncogenic tyrosine kinase in the maintenance of telomere length in chronic myeloid leukemia; J Cancer Res Clin Oncol . 2023 Mar 5. doi: 10.1007/s00432-023-04662-w).  

In a second paper published in Toxicology in Vitro, the researchers showed that telomere shortening in chronic myeloid leukemia models of imatinib-resistant cells is accompanied by a reduced pool of telomere proteins TRF2 and RAP1, increased TERRA levels and increased glycolysis. The results indicate that this process may play an important role during clonal selection and resistance to TKI-based targeted therapy (Anna Deregowska , Anna Lewinska, Aleksandra Warzybok, Tomasz Stoklosa, Maciej Wnuk; Telomere loss is accompanied by decreased pool of shelterin proteins TRF2 and RAP1, elevated levels of TERRA and enhanced glycolysis in imatinib-resistant CML cells; Toxicology in Vitro; Volume 90, August 2023, 105608; 10.1016/j.tiv.2023.105608)