Wybrane aspekty sukcesu finansowego
autor: Piotr Cyrek
Sukces finansowy rozumiany jest w sposób bardzo różnorodny. Dla jednych oznacza on osiąganie przychodów wystarczających by zaspokajać podstawowe potrzeby osobiste czy własnego gospodarstwa domowego. Dla innych satysfakcjonujący jest poziom majętności pozwalający na „godne życie” oraz realizację swoich hobby. Jeszcze inne osoby uznają za sukces sytuację, w której bariery finansowe nie ograniczają ich w żadnej dziedzinie realizacji wydatków. Niektórzy nigdy nie uznają pozyskiwanych środków finansowych za wystarczające do realizacji własnych marzeń. Stąd tym trudniejsza okazuje się kwestia pomiaru osiągnięć oraz sukcesu finansowego.
Niezależnie od przedmiotu aspiracji ich realizacja wymaga starannego planu uwzględniającego zasoby oraz metody postępowania niezbędne do ich osiągnięcia. Planowanie oznacza zatem wytyczanie celów i określanie sposobu ich najlepszej realizacji. Innymi słowy plan określa drogę, która prowadzi z punktu, w którym się znajdujemy do miejsca, gdzie chcielibyśmy trafić, opisanego poprzez wyobrażenie zawarte w aspiracji. Plan ukierunkowuje i systematyzuje działania, określa i porządkuje sposoby ich realizacji, umożliwia przewidywanie tego, jakie zasoby będą potrzebne, a także pozwala optymalizować wykorzystanie zasobów (czasu i nakładów rzeczowych oraz finansowych).
W kontekście planowania kariery zawodowej, stanowiącej źródło zarobkowania, konieczne jest zwrócenie uwagi zarówno na wewnętrzne (np. samoocena), jak i zewnętrzne (np. rynek pracy) czynniki warunkujące kreowanie rozwoju zawodowego, w tym znajdowanie ścieżek kształcenia prowadzących do wybranego zawodu. Głównych źródeł sukcesu upatruje się w wiedzy, umiejętnościach i kompetencjach społecznych kształtujących określone zachowania młodych ludzi na rynku pracy. Nie można jednak pominąć także nastawienia, które w naturalny sposób może przyjąć formy negatywne – demotywujące („to co robię nie ma sensu”), jak i pozytywne – stymulujące („cieszę się z tego co robię, to jest potrzebne, czerpię z tego satysfakcję”). Nastawienie warunkuje zatem zachowanie, a to umożliwia realizację zamierzonych celów w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej czy zawieraniu transakcji biznesowych. W sytuacjach takich na znaczeniu zyskują umiejętności negocjacyjne.
Poszukiwanie argumentów, które miałyby przekonać drugą stronę do prezentowanego stanowiska, próby osiągnięcia porozumienia z bliską osobą, która miała odmienne zdanie, poszukiwanie rozwiązania, które byłoby korzystne dla wszystkich lub trudna rozmowa z klientem to typowe sytuacje zawierające w sobie elementy negocjacji. Negocjacje prowadzone mogą być zatem w bardzo wielu sprawach zarówno zawodowych, jak i w gronie rodziny czy przyjaciół. W zależności od sytuacji mogą mieć bardzo różny przebieg, formę i cel.
Negocjacje mogą zostać sklasyfikowane z punktu widzenia czasu jakiego dotyczą. Powstaje zatem oczywisty podział na negocjacje długoterminowe, do których należeć będą negocjacje dotyczące ustaw, założeń projektowych, zachodzące pomiędzy państwami. Ich alternatywą będą negocjacje krótkofalowe, takie jak: negocjacje w sklepie, negocjacje pojedynczych cen produktów i usług, negocjacje z przełożonym czy z podwładnym.
Wśród typowych okoliczności, w których podejmowane są negocjacje wymienić można także porozumienie w sprawie warunków zatrudnienia, wysokości podwyżki, uzgodnienie z nowym dostawcą cen i warunków dostaw, wystawienie własnego domu na sprzedaż, przydzielenie podwładnym stosownych zadań w ramach nowego przedsięwzięcia i wyegzekwowanie ich realizacji. Zwraca zatem uwagę różnorodność tematyki negocjacji, ale także różny poziom istotności poszczególnych kwestii.
Niezależnie od wskazanych różnic występuje szereg cech wspólnych charakteryzujących każdą sytuację negocjacyjną. W każdej z nich występują co najmniej dwie strony, między którymi istnieje konflikt interesów. Strony uważają jednak, że lepiej poszukiwać porozumienia niż prowadzić otwartą walkę, poddać się, zerwać kontakty czy przekazać sprawę komu innemu. Godzą się przy tym na perspektywę kompromisu. Główne powody, dla których warto podejmować negocjacje to stworzenie czegoś, czego żadna ze stron nie może stworzyć sama oraz rozwiązanie problemu lub sporu różniącego strony.
Spostrzeżenia te prowadzą zatem do wniosku, że satysfakcja zarówno zawodowa, jak i finansowa znajduje swoje podstawy w trafnie zdefiniowanych celach (często bardzo ambitnych), rozsądnym budowaniu planu na ich osiągnięcie z uwzględnieniem pozytywnego nastawienia, szerokich kompetencji społecznych, wiedzy oraz umiejętności, w tym negocjacyjnych. Dopiero kompleksowe ujęcie szeregu tych warunków pozwala cieszyć się osiągnięciami przewyższającymi pierwotne założenia.