Zakład Pedagogiki Specjalnej

Zakład Pedagogiki Specjalnej

Zakład Pedagogiki Specjalnej powstał w 2009 roku jako pewnego rodzaju kontynuacja Zakładu Pedagogiki Rewalidacyjnej. Kierownikiem Zakładu została Dr hab. Krystyna Barłóg Prof. UR. W skład Zakładu wchodziła: Dr Aneta Lew-Koralewicz, Dr Izabela Marczykowska, Dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak, Mgr Elżbieta Kensy. Badania podejmowane przez pracowników Zakładu zmierzały do realizacji dwóch zasadniczych celów. Pierwszy to analiza rozważań teoretycznych i empirycznych, których przedmiotem była problematyka uwarunkowań, oczekiwań i efektów systemowych rozwiązań instytucjonalnych dotyczących osób z niepełnosprawnością i zagrożonych społecznym wykluczeniem. W obszarze tym uwzględniane zostały różne konteksty edukacji i rozwoju, procesy kształtowania osobowej dojrzałości, autonomii, lepszej jakości życia, społecznej partycypacji podmiotów pedagogiki specjalnej. W prowadzonych badaniach eksponowano problematykę oddziaływań edukacyjno-wspierających, prewencyjno-stymulujących, rehabilitacji i terapii celem przeciwdziałania marginalizacji, czy społecznemu wykluczeniu osób z niepełnosprawnościami, w tym szczególnie eksponowano konieczność stymulowania oddziaływań wspierających integrację, inkluzję i normalizację ich życia i rozwoju. Drugim celem było opracowywanie, weryfikacja, i wdrażanie do praktyki pedagogicznej oczekiwanych stymulatorów zmian, alternatywnych i wspomagających metod i strategii wpływających na lepszą jakość ich życia, ich życiowy dobrostan. To także działania mające na celu identyfikację destymulatorów, czynników stanowiących nadal bariery i ograniczenia, z koniecznością wdrażania takich rozwiązań, które w istotny sposób ograniczą czy zminimalizują ich wpływ na funkcjonowanie osób z niepełnosprawnościami i zagrożonych społecznym wykluczeniem. W ramach tego obszaru pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej skupiali się na następujących zagadnieniach szczegółowych.


1) Ekosystemowe i interdyscyplinarne konteksty wspomagania rozwoju dzieci z niepełnosprawnością.

2) Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci zagrożonych niepełnosprawnością oraz ich rodzin.

3) Strategie wspomagania rozwoju, edukacji i terapii uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

4) Podmiotowość, autonomia, wolność i odpowiedzialność osób z niepełnosprawnością.

5) Funkcjonowanie osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

Egzemplifikacją prowadzonych badań są publikacje pracowników Zakładu Pedagogiki Specjalnej indywidualne oraz zespołowe.

 

Historia

Rzeszowska pedagogika specjalna ma już swoją historię. Szczególne znaczenie należy przypisać światowemu profesorowi Aleksandrowi Hulkowi, który współcześnie jest uznany za Ojca Integracji, prekursora edukacji inkluzyjnej. Profesor Aleksander Hulek w Budynku Instytutu Pedagogiki w latach 70-tych organizował Międzynarodowe Zjazdy Pedagogiki Specjalnej. W 1999 roku została odsłonięta tablica pamiątkowa przed budynkiem Instytutu Pedagogiki poświęcona Profesorowi Aleksandrowi Hulkowi.

 

Działalność Zakładu Pedagogiki Specjalnej

Pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej prowadzą działalność naukową, dydaktyczną, realizują projekty badawcze w obszarze współczesnej pedagogiki specjalnej oraz jej paradygmatów. Są to szczególnie eksploracje dotyczące wybranych kontekstów edukacji, terapii i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami oraz pomocy, wsparcia rodziny.
W oddziaływaniach pomocowych w teorii i praktyce współczesnej pedagogiki specjalnej obserwuje się dynamiczne postępujące przeobrażenia
i konstruktywne zmiany, które ukazują wiele różnych możliwości i szans rozwoju tych osób, ale i ograniczenia czy trudności. W strategiach pomocy osobom z niepełnosprawnościami proponuje się uwzględnienie stanowiska osób dotkniętych niepełnosprawnością, ich potrzeb, respektowanie ich praw, autonomii, pełnej kontroli nad własnym życiem, zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami warunków włączania, inkluzji, pełnego uczestnictwa w społeczeństwie poprzez zapewnienie równych praw oraz możliwości życiowych, zniesienie opresji, barier. W modelu wsparcia osób z niepełnosprawnością wskazuje się na wykorzystywanie zasobów. Umożliwia to lepsze zrozumienia potrzeb życiowych, osób, dzieci i młodzieży
z niepełnosprawnościami. W kontekstowych oddziaływaniach zawsze centralnym podmiotem jest osoba ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Rodzina dla dziecka z niepełnosprawnością, jest mikrosystemem szczególnie wyjątkowych interakcji. Uwzględniając dynamiczną teorię transakcyjną przyjmującą, że rozwój człowieka to rezultat dynamicznie zmieniających się interakcji osoby, jej organizmu i środowiska, które je otacza szczególne znaczenie należy przypisać systemowej diagnozie dla rozwoju. Zarówno w diagnozie dla rozwoju, jak i w mezosystemowym ujęciu jaki tworzy rodzina oraz specjaliści wspierający rozwój tworzą się związki i zależności powstające w toku bezpośredniej komunikacji, wspierające wzajemne zaufanie, aktywność w różnych sferach życia, umożliwiając powstawanie motywów działających na korzyść rozwijającej się osoby.

Założeniem działań Zakładu Pedagogiki Specjalnej jest przyjęcie tezy o konieczności wielokontekstowego spojrzenia na osobę z niepełnosprawnością, jej specjalne potrzeby, diagnozowanie jej sytuacji, w tym poszukiwanie możliwości zmian, rozwoju, podmiotowej samorealizacji, inkluzji, efektywnej pomocy i wsparcia rodziny jako przeciwstawienie się marginalizacji, ekskluzji społecznej czy społecznemu wykluczeniu.

Profil działalności naukowo-badawczej Zakładu pedagogiki Specjalnej

Pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej podejmują działalność naukowo-badawczą. Podejmowane eksploracje koncentrują się głównie wokół edukacji inkluzyjnej i społecznego włączania, a ich podmiotem są głownie dzieci i młodzież, ale i osoby w starszym wieku, i rodzina postrzegana systemowo. Zagadnienia ujmowane są wielokontekstowo, z uwzględnieniem współczesnych paradygmatów pedagogiki specjalnej, ale i możliwości i potrzeb samych jej podmiotów, z uwzględnieniem dynamiczne postępujących przeobrażeń i postępujących konstruktywnych zmian.

Temat wiodący Zakładu Pedagogiki Specjalnej:

Wielokontekstowe ujęcie edukacji, terapii, i rehabilitacji osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi i ich rodzin.

 

Wspólne publikacje Zakładu Pedagogiki Specjalnej.

 

Tematy indywidualne:

-Możliwości aktywnego życia wybranych grup młodych osób z niepełnosprawnością oraz pomoc, wspieranie ich rodzin  (Dr hab. Prof. UR  K. Barłóg, Prof. zw dr hab. M. Zaorska, Dr hab. Prof. UR   U. Gruca-Miąsik, Prof. dr hab. Rebeca Soler Costa Prof. Universidad de Zaragoza Hiszpania, Angela Alcala Arellano Vive Chancellor of Students and Employment, Hiszpania,  Dr Aneta Lew-Koralewicz, Dr J. Leśniak, Dr Piotr Pyrcz Szpital  Nr 1 w Rzeszowie).

Rodzina w sytuacji zagrożenia życia, niepełnosprawności dziecka  ( Dr hab. Prof. UR Krystyna Barłóg )

-Transmisja postaw społecznych wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną   i inkluzji (Dr hab.  Prof.UR  K. Barłóg).

-Efekty działań inkluzyjnych w Polsce z perspektywy podmiotów edukacyjnych (Dr hab.Prof.UR  K. Barłóg).

-Neuroróżnorodność na polskich uczelniach  (Dr T. Gosztyła, APS Warszawa).

-Diagnoza spektrum autyzmu-doświadczenia rodziców (Dr T. Gosztyła,  Prof.  E. Pisula UW Wydział Psychologii, Dr hab. B. Winczura,  U.Wrocławski , Instytut Pedagogiki, Dr hab. A. Prokopiak, UMCS Lublin Instytut Pedagogiki, Dr A. Banasiak UHP Częstochowa, Wydz. Nauk Społecznych.

Zadowolenie rodziców dzieci z ASD ze specjalistycznego wsparcia dziecka i rodziny (Dr T. Gosztyła, Dr I. Marczykowska, Dr A. Gagat -Matuła AP Kraków).

-Zdrowie   w perspektywie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną  - doniesienia z Polski (badania jakościowe)  ( Dr hab. Prof. UR B. Gumienny).

-Zachowania trudne osób ze spektrum autyzmu (Dr A. Lew-Koralewicz).

-Poszukiwanie związku   miedzy nasileniem cech autyzmu u osób  z populacji ogólnej, a strategiami reprodukcyjnymi, orientacją socjoseksualną oraz taktykami utrzymania partnera/partnerki w związku  (prace finalne, pokłosiem artykuł naukowy). (Dr A. Łaba- Hornecka, Dr T. Gosztyła, Prof. UR A. Łukasik).

-Opracowanie wersji polskiej kwestionariusza BPI-S   we współpracy z Prof. Johannes Rojahn  i adaptacja narzędzia  badawczego BPI -S we współpracy  z Dr A. Gadat-Matułą). (Dr A. Łaba – Hornecka, Dr A. Lew-Koralewicz).

-Opracowanie  wersji polskiej  kwestionariusza BPI-01 we współpracy  z Prof. Johannes Rojahn). -Zachowania trudne i przystosowawcze dzieci i młodzieży  z ASD z rozszerzeniem na inne grupy dzieci z niepełnosprawnością, głównie z  niepełnosprawnością intelektualną. (Dr A. Łaba-Hornecka).

-Trening aktywności twórczej w diadzie jako płaszczyzna kształtowania umiejętności komunikacyjnych osób z niepełnosprawnością intelektualną (Dr A. Mach).

-Społeczno-psychologiczne aspekty rozwoju i kształtowania osobowości we współczesnej europejskiej przestrzeni (Dr  I. Marczykowska, Prof.UR  U. Gruca- Miąsik,Dr hab.  Prof. URK. Barłóg).

-Aspekty pomocy oferowanej dzieciom w wieku przedszkolnym w ramach uzyskiwanych opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju oraz orzeczeń o kształceniu specjalnym. Perspektywa ostatnich pięciu lat i prognoza zmian  orzecznictwa w Polsce. (Dr I. Marczykowska).

-Sytuacja dzieci z ciąż bliźniaczych zagrożonych niepełnosprawnością  i niepełnosprawnych. (Dr I. Marczykowska).

-Poziom zadowolenia rodziców z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w zakresie wsparcia ich dzieci zagrożonych  niepełnosprawnością i niepełnosprawnych. ( Dr I. Marczykowska).

-Koncepcje edukacji włączającej w Polsce i na świecie( w wybranych krajach).Teoretyczne założenia i praktyczne rozwiązania i  (Dr M. Zaborniak-Sobczak).

 

Działalność dydaktyczna Zakładu Pedagogiki Specjalnej

 

Zakład Pedagogiki Specjalnej prowadzi zajęcia    na kierunku pedagogika specjalna oraz na innych kierunkach i specjalnościach   umożliwiając studentom  uzyskanie wiedzy  z zakresu specyfiki potrzeb oraz sytuacji, funkcjonowania osób z   niepełnosprawnościami, ze specjalnymi potrzebami w tym szczególnie z niepełnosprawnością intelektualną oraz z ASD . Zdobyta wiedza   i kompetencje  pozwolą  zdobyć studentom umiejętności diagnozowania  specjalnych potrzeb, poznania metod czy strategii edukacji, terapii, rehabilitacji, pomocy,   wsparcia.

Pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej prowadzą: seminaria magisterskie: Dr hab.  Prof.UR K. Barłóg, Dr hab. Prof. UR B. Gumienny,  Dr A. Lew-Koralewicz, Dr O. Mach,

- wykłady z pedagogiki specjalnej i inkluzyjnej, diagnozowania SPE ( Dr hab. Prof.UR K. Barłóg),

  -pedagogiki osób z niepełnosprawnością ruchową, metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej, metodyki pracy z rodziną dysfunkcyjną, metodologii badań jakościowych ( Dr hab. Prof. UR B. Gumienny),

-diagnozy SPE, instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych  form opieki i wsparcia, edukacji integracyjnej i włączającej, wspierania rozwoju  i wychowania dzieci ze SPE, specjalnych potrzeb dzieci i młodzieży  w systemie oświaty i pomocy społecznej, instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych form opieki i wsparci dorosłych z niepełnosprawnością  intelektualną, środowisk  wychowawczych dzieci i młodzieży z grup zróżnicowanych (Dr J. Leśniak).

  - wspólnych i swoistych potrzeb dzieci ze SPE, pedagogiki osób z ASD, Oceny poziomu funkcjonowania dziecka z niepełnosprawnością intelektualną, diagnozy  SPE, zaburzeń z ASD, zachowań trudnych osób z niepełnosprawnością intelektualną, projektowania pracy z dzieckiem ze SPE (Dr A. Lew-Koralewicz),

-dydaktyka specjalna, metodyka kształcenia i wychowania  uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, diagnoza SPE (Dr A. Łaba-Hornecka).

-pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, wzrokowa, metodyki kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, diagnozy SPE  ( Dr O. Mach),

-wczesnego wspomagania rozwoju, wspomagania rozwoju, pedagogiki specjalnej, pracy z dzieckiem ze SPE, pedagogiki Leczniczo-terapeutycznej, alternatywnych i wspomagających form komunikacji, rodziny dziecka ze SPE, Interdyscyplinarnych studiów nad niepełnosprawnością – disability  studes  ( Dr. I. Marczykowska),

-diagnozy pedagogicznej dzieci i młodzieży (Dr M. Zaborniak-Sobczak).

Działalność organizacyjna

-Udział w posiedzeniach Rady Instytutu Pedagogiki, prace wynikające z funkcji kierownika Zakładu oraz kierunku i Opiekuna Studenckiego Koła Naukowego Pedagogów Specjalnych (Prof. UR Krystyna Barłóg).

-Prace w ramach zespołu programowego kierunku: Pedagogika specjalna, opiekun -III roku pedagogiki specjalnej ( Dr A. Lew-Koralewicz, Dr A. Mach).  

-Wykłady w ramach Erasmus (Dr A. Łaba -Hornecka).

-Opiekun III raku NOR (Dr I. Marczykowska).

-Współpraca z Biurem ds. Osób z Niepełnosprawnościami, konsultant Kolegium Nauk Społecznych, redakcja informatora: Aktywni i Sprawni (Dr M. Zaborniak-Sobczak).

 

Studenckie Koła Naukowe

  1. Koło Naukowe Pedagogów i Pedagogów Specjalnych (Opiekun: Prof.  UR   Barłóg). Prowadzenie projektów badawczych, udział w konferencjach, redagowanie artykułów naukowych, przygotowanie Konferencji naukowej naukowo-warsztatowej.
  2. SKN Wsparcia Osób ze Spektrum Autyzmu ABC-ASD (opiekun: Dr A. Lew-Koralewicz). Konferencja: „Spektrum autyzmu-konteksty edukacyjne i terapeutyczne). Przygotowanie projektów badawczych, udział w konferencjach).

Współpraca z interesariuszami   zewnętrznymi:  

-Szkoła specjalna i ośrodki specjalne  ( Prof.UR K. Barłóg), Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy prowadzony przez PSONI Koło w Przemyślu ( Dr  hab. Prof. UR  B. Gumienny), PSONI, Specjalny Osrodek Szkolno-Wychowawczy w Ropczycach, Przedszkole Ogród Dobrych Serc w Ropczycach,  Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania przemocy w rodzinie-Gmina Iwierzyce, oraz Gmina Sędziszów Młp. Polska Akademia Niepełnosprawności Dzięciecej (PANDa)( Dr J. Leśniak), PPP w Łańcucie, Zespół Szkół przy Klinicznym Szpitalu Wojewódzkim Nr 2   w Rzeszowie (Dr A. Mach), PPP w Rzeszowie, OWI w Rzeszowie, Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy „Ina” w Rzeszowie, Przedszkole Specjalne „Niebieska Kraina” w Łańcucie, w Soninie, Stowarzyszenie na Rzecz Wspomagania Rozwoju Dzieci i Młodzieży „Titum” w Rzeszowie, Happy Way – Centrum Terapii i Diagnozy Klinicznej Dzieci i Młodzieży w Rzeszowie (Dr A. Lew-Koralewicz), PPP nr 1 w Rzeszowie  ( Dr M. Zaborniak-Sobczak).

Organizacja Konferencji:

Efekty działań inkluzyjnych z perspektywy podmiotów edukacji – Sympozjum naukowo- warsztatowe. SKNPIPS Opiekun Prof. K. Barłóg

-Konferencja: Spektrum autyzmu-konteksty edukacyjne i terapeutyczne”. (Dr A. Lew-Koralewicz).

Pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej:

  1. Krystyna Barłóg Dr hab. Prof. UR
  2. Tomasz Gosztyła Dr
  3. Beata Gumienny Dr hab. Prof. UR
  4. Joanna Leśniak Dr
  5. Aneta Lew-Koralewicz Dr
  6. Agnieszka Łaba-Hornecka
  7. Aleksandra Mach Dr
  8. Izabela Marczykowska Dr
  9. Małgorzata Zaborniak-Sobczak

 

Członkowie Zakładu Pedagogiki Specjalnej :

Dr hab. Krystyna Barłóg Prof. UR ( Wielokontekstowość edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością i społecznie wykluczonych, ze specjalnymi potrzebami  dla ich dobrostanu życiowego, inkluzji i normalizacji życia  oraz systemowe ujęcie rodziny w sytuacji diagnozy o zagrożeniu życia, niepełnosprawności dziecka). Pedagog i pedagog specjalny, oligofrenopedagog i terapeuta do pracy z dziećmi z ASD, z Zespołem Retta  oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, członek Sekcji Pedagogiki Specjalnej KNP PAN oraz Ekspert w zakresie pedagogiki specjalnej, recenzent prac doktorskich, czasopism naukowych).    

Wybrane publikacje:

 

dr Aneta Lew-Koralewicz - doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki, pedagog, neurologopeda, terapeuta osób w spektrum autyzmu. Adiunkt w Zakładzie Pedagogiki Specjalnej Instytutu Pedagogiki Kolegium Nauk Społecznych. Opiekun Studenckiego Koła Naukowego Wsparcia osób ze spektrum autyzmu "ABC-ASD". Członek Zespołu Programowego Kierunku Pedagogika Specjalna oraz Zespołu ds. Promocji Instytutu. Uczestnik wyjazdów dydaktycznych pracowników (STA) w ramach programu Erasmus+ (Universidad de Sevilla 2022 i National and Kapodistrian University of Athens 2024). Członek Polskiego Towarzystwa Psychologii Behawioralnej.

Wybrane publikacje:

[współaut.] Gagat-Matuła A, Gosztyła T, Marczykowska I The Satisfaction Of Parents Of Children With Autism Spectrum Disorders With The Specialist Support For Child And Family. - Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2024, Vol. 43, nr 1, s. 23-46

Nietolerancja niepewności a problemy behawioralne osób z ASD - perspektywa matek. - Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 2023, nr 49, s. 91-106

Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci ze spektrum autyzmu w środowisku rodzinnym W: Wspomaganie rozwoju dzieci zagrożonych marginalizacją w środowisku rodzinnym : konteksty teoretyczne i praktyczne rozwiązania / redakcja naukowa Katarzyna Plutecka i Anna Gagat-Matuła. Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie: 2023, S. 137-155

[współaut.] Barłóg K, Gruca-Miąsik U, Leśniak J Cohesion and adaptability of a family with a child with intellectual disability and parents' sense of loneliness during the SARS-COV-2 coronavirus pandemic in Poland. - Colloquium, 2022, T. 14, nr 4, s. 5-22

[współaut.] Gagat-Matuła A Resilience ojców dzieci z ASD w czasie trwania pandemii COVID-19. - Konteksty Pedagogiczne, 2022, T. 1, nr 18, s. 67-81

 

Dr Tomasz Gosztyła - Psycholog i socjolog, doktor nauk humanistycznych w zakresie psychologii. W swoich badaniach zajmuje się głównie psychospołecznymi aspektami funkcjonowania rodziców dzieci i młodzieży w spektrum autyzmu oraz problematyką wsparcia osób autystycznych. Realizował projekty badawcze dotyczące satysfakcji z małżeństwa rodziców dzieci w spektrum autyzmu, samotnego rodzicielstwa i poczucia osamotnienia, otrzymywanego i oczekiwanego wsparcia, radzenia sobie ze stresem, rozwoju potraumatycznego, partnerstwa i współpracy w relacji ze specjalistami oraz doświadczeń związanych z diagnozą dziecka. Interesuje go sytuacja psychospołeczna osób nieneurotypowych i ich bliskich w różnych środowiskach społecznych. Recenzent w czasopismach: Roczniki Nauk o Rodzinie, Edukacja, Forum Pedagogiczne, Horyzonty Wychowania, Family Relations. Ekspert zewnętrzny NAWA: Program im. Mieczysława Bekkera (2024 r.) oraz Poland My First Choice (2019 r.).

Wybrane publikacje:

[współaut.] Gagat-Matuła A, Lew-Koralewicz A, Marczykowska I The Satisfaction Of Parents Of Children With Autism Spectrum Disorders With The Specialist Support For Child And Family. - Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2024, Vol. 43, nr 1, s. 23-46

[współaut.] Prokopiak A, Pasternak J Personality factors and post-traumatic growth in fathers of children with autism spectrum disorders. - Forum Pedagogiczne, 2024, T. 14, nr 1, s. 285-299

[współaut.] Pisula E, Płatos M, Banasiak A [et al.] Neuroróżnorodność na polskich uczelniach : doświadczenia osób studiujących: w spektrum autyzmu, z ADHD i z dysleksją. Kraków:, Oficyna Wydawnicza Impuls: 2024, 274 s.

[współaut.] Gosztyła M, Sikorski K, Bryl D [et al.] Problematyka konserwatorska murów Podziemnej Trasy Turystycznej w Rzeszowie w świetle ostatnich badań stopnia zawilgocenia i zasolenia ścian piwnic. - Wiadomości Konserwatorskie, 2023, nr 74, s. 109-124

[współaut.] Lenart A Wsparcie rodziców dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Propozycja zajęć warsztatowych. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2023, T.90, nr 2, s. 146-159

 

dr Agnieszka Łaba-Hornecka - dr nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki Od ponad 18 lat nauczyciel akademicki. Od 2014 roku nauczyciel akademicki Uniwersytetu Rzeszowskiego - obecnie adiunkt, w grupie pracowników badawczo-dydaktycznych w Katedrze Badań nad Niepełnosprawnością Instytutu Pedagogiki Kolegium Nauk Społecznych UR. Zainteresowaniami naukowe obejmują głównie zachowania przystosowawcze dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną a w stopniu lekkim oraz z zaburzeniami ze spektrum autyzmu oraz wykorzystanie biblioterapii w kształtowaniu zachowań społecznych dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Autorka i współautorka książek i artykułów poświęconych głównie edukacji i terapii dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną a w stopniu lekkim oraz z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

Wybrane publikacje:

Drama w pracy z dziećmi z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (z badań nad rozwijaniem ich zachowań społecznych). - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2022, T. 85, nr 1, s. 112-125

Style i strategie radzenia sobie w sytuacjach trudnych a satysfakcja z życia matek i ojców dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. - Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo, 2021, vol. 52, nr 2, s. 41-59

Klocki LEGO® w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim (z badań nad rozwijaniem zachowań społecznych). - Niepełnosprawność : zagadnienia, problemy, rozwiązania, 2020, nr 3-4, s. 288-302

Satysfakcja z aktualnie przeżywanego życia a satysfakcja małżeńska w związkach z partnerem z zespołem Aspergera. - Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 2020, nr 38, s. 186-204

Multisensoryczne opowieści jako narzędzie kształtowania zachowań społecznych dzieci z autyzmem w młodszym wieku szkolnym. - Forum Pedagogiczne, 2018, nr 2, s. 111-122

 

dr hab. Beata Gumienny, prof. UR - Autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych oraz pięciu monografii, uczestniczka kilkudziesięciu ogólnopolskich i międzynarodowych konferencji naukowych. Dyrektor Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego w Przemyślu, wiceprzewodnicząca Zarządu Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Przemyślu. Kilkanaście lat była opiekunem Międzywydziałowego Studenckiego Koła Naukowego Vita Ativa (Instytut Pedagogiki UR).            Ekspert ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych dzieci wspierający pracę wychowawców w Domach dla Dzieci Towarzystwa Nasz Dom. Doradca w zespole ds. Programu PRIDE. Członek grupy Zespołu Ekspertów ds. opracowania Standardów Asystencji i opieki wytchnieniowej powołanej przez PSONI Zarząd Główny.

Wybrane publikacje:

Kreowanie upośledzonej tożsamości Innego w środowisku edukacyjnym (psychiatryzowanie). - Kultura i Edukacja, 2023, nr 1, s. 67-86

Starość w perspektywie dorosłych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2022, T. 85, nr 1, s. 48-60

Home sharing - goszczenie w domu. Forma wsparcia rodzin i osób z niepełnosprawnościami w Irlandii. - Społeczeństwo dla Wszystkich, 2021, nr 3(77), s. 9-10

Upośledzanie dzieci i młodzieży z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w środowisku edukacyjnym (od oporu do emancypacji). Rzeszów, Uniwersytet Rzeszowski: 2021, 328 s.

[współaut.] Barłóg K Studencki ruch naukowy 1973-2016 W: Akademicka pedagogika w Rzeszowie : 1969-2019 Jubileusz pięćdziesięciolecia / red. nauk. Andrzej Meissner, Ryszard Pęczkowski, Wrońska Marta. Rzeszów, Uniwersytet Rzeszowski: 2021, S. 162-198

 

dr Joanna Leśniak - Doktor w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie). Absolwentka Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Pedagog specjalny dwóch dziedzin: resocjalizacja z profilaktyką społeczną i oligofrenopedagogika z terapią zajęciową. Absolwentka studiów podyplomowych Uniwersytetu Rzeszowskiego z zakresu Organizacji Pomocy Społecznej. Członek Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną,  Polskiej Akademii Niepełnosprawności Dziecięcej oraz Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Wybrane publikacje:

[współaut.] Barłóg K, Gruca-Miąsik U, Lew-Koralewicz A Cohesion and adaptability of a family with a child with intellectual disability and parents' sense of loneliness during the SARS-COV-2 coronavirus pandemic in Poland. - Colloquium, 2022, T. 14, nr 4, s. 5-22

Jak mnie widzą, tak mnie piszą... - o postrzeganiu osób z niepełnosprawnością intelektualną. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2022, T. 85, nr 1, s. 61-71

Mówię też PECS'em! - wspomagająca i alternatywna metoda komunikacji dzieci z ASD. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2021, nr 3, s. 33-41

Psychopatia - specyficzne zaburzenie osobowości - kryteria diagnostyczne i ujęcie teoretyczne. - Resocjalizacja Polska, 2021, nr 21, s. 117-133

Pamiętam... W: Wyzwanie współczesnego świata. T. 7. Łódź, Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph Diana Łukomiak: 2020, S. 166-170

 

dr Aleksandra Mach - doktor  nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki Pedagog specjalny – oligofrenopedagog i tyflopedagog. Adiunkt, w grupie pracowników badawczo-dydaktycznych w Katedrze Badań nad Niepełnosprawnością Instytutu Pedagogiki Kolegium Nauk Społecznych UR. Zainteresowania naukowe to edukacja i terapia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi, przystosowanie psychospołeczne osób z niepełnosprawnością intelektualną, rodzicielstwo osób z niepełnosprawnością intelektualną, zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną, aktywność twórcza osób z niepełnosprawnością.

Wybrane publikacje:

[współaut.] Zaborniak-Sobczak M Linguistic knowledge of the selected groups of people with disabilities in the course of educational research - constraints and opportunities. - Kwartalnik Pedagogiczny, 2018, nr 1, s. 206-216

Higiena jamy ustnej osób z niepełnosprawnością intelektualną - konteksty zdrowotne i edukacyjne. - Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J: Paedagogia-Psychologia, 2018, T. 31, nr 2, s. 161-174

Zjawisko nastoletniego rodzicielstwa wśród uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. - Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 2018, nr 31, s. 132-146

Edukacja zdrowotna uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym w nowej podstawie programowej. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2017, R. 17, nr 4, s. 5-18

Nastoletnie rodzicielstwo dziewcząt i chłopców z niepełnosprawnością. - Wychowanie w Rodzinie, 2017, T. 16, nr 2, s. 293-313

 

dr Izabela Marczykowska - dr nauk społecznych w zakresie pedagogiki, pedagog specjalny, neurologopeda, terapeuta wczesnego wspomagania rozwoju dziecka oraz pedagogiki leczniczej M. Montessori, terapeuta integracji sensorycznej, coach. Od 23 lat nauczyciel akademicki w Uniwersytecie Rzeszowskim – adiunkt w Katedrze Badań nad Niepełnosprawnością. Obecnie również pedagog i neurologopeda w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej  Nr 2 w Rzeszowie. Praktykę zawodową łączy z zainteresowaniami naukowymi, do których należą problemy diagnozy i terapii dzieci z ASD oraz wsparcie rodziny dziecka z ASD, wczesna interwencja i wczesne wspomagania rozwoju dzieci zagrożonych niepełnosprawnością  i niepełnosprawnych, terapia logopedyczna i neurologopedyczna w tym: profilaktyka rozwoju mowy, zaburzenia mowy u pacjentów ze schorzeniami neurologicznymi i uszkodzeniami mózgu, emisja głosu nauczycieli, terapii pedagogicznej w odniesieniu do trudności w uczeniu się, pracy z rodziną dziecka z niepełnosprawnością.

Wybrane publikacje:

[współaut.] Gagat-Matuła A, Gosztyła T, Lew-Koralewicz A The Satisfaction Of Parents Of Children With Autism Spectrum Disorders With The Specialist Support For Child And Family. - Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2024, Vol. 43, nr 1, s. 23-46

Dziecko zagrożone niepełnosprawnością i niepełnosprawne w kontekstach wczesnej interwencji i wczesnego wspomagania w Polsce oraz wybranych krajach W: Wspomaganie rozwoju dzieci zagrożonych marginalizacją w środowisku rodzinnym : konteksty teoretyczne i praktyczne rozwiązania / redakcja naukowa Katarzyna Plutecka i Anna Gagat-Matuła. Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie: 2023, S. 173-200

Pomoc dziecku w ośrodkach wczesnej interwencji w ocenie rodziców. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2022, T. 85, nr 1, s. 72-81

[współaut.] Rusin E, Kijowska A Program "Ready Set Go" metodą wspierającą osiąganie gotowości szkolnej dzieci. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2021, nr 2, s. 52-59

[współaut.] Myszka A, Bieńkowska K Funkcjonowanie społeczne dzieci z problemami komunikacyjnymi / [redaktorzy tomu Agnieszka Myszka, Katarzyna Ita Bieńkowska, Izabela Marczykowska]. Rzeszów, Uniwersytet Rzeszowski: 2017, 202 s.

 

dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak - dr nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, wicedyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Rzeszowie.

Nauczyciel dyplomowany, pedagog specjalny (specjalność: surdopedagogika), logopeda, wychowawca dzieci i młodzieży z uszkodzeniami słuchu. Od ponad 20 lat także nauczyciel akademicki Uniwersytetu Rzeszowskiego – obecnie adiunkt, w grupie pracowników badawczo-dydaktycznych w Katedrze Badań nad Niepełnosprawnością Instytutu Pedagogiki Kolegium Nauk Społecznych UR,  konsultant ds. Osób z Niepełnosprawnościami BON UR, redaktor Biuletynu „Aktywni i Sprawni”.

Praktykę zawodową łączy z zainteresowaniami naukowymi, do których należy edukacja i inkluzja osób z niepełnosprawnością, szczególnie dzieci i młodzieży z uszkodzeniami słuchu,, wsparcie społeczne, w tym głównie edukacyjne, dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz ich rodzin, rozwój umiejętności komunikacyjnych i językowych, ze szczególnym uwzględnieniem osób z uszkodzeniami słuchu.

Wybrane publikacje:

[współaut.] Łukaszek M, Kijak R Partnership and Motivations for Starting a Family of One's Own in the Opinions of Students with Disabilities. - International Journal of Environmental Research and Public Health, 2023, Vol. 20, iss. 11

[współaut.] Drozd M Zagrożenia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w okresie pandemii COVID-19 w opiniach podkarpackich nauczycieli. - Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2022, T. 606, nr 1, s. 29-40

[współaut.] Szuber D Możliwości zastosowania kwestionariusza samooceny komunikacji - nastolatek (SAC-A) w profilaktyce zaburzeń słuchu i wsparciu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. - Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2022, T. 85, nr 1, s. 82-97

Beliefs on Inclusive Education Among Teachers and Students of Pedagogical Faculties in South-Eastern Poland. - The New Educational Review, 2022, vol. 70, s. 133-144

Konstytucyjne prawo do nauki uczniów z niepełnosprawnością i jego realizacja w systemie szkolnictwa ogólnodostępnego. - Przegląd Prawa Konstytucyjnego, 2022, nr 5, s. 303-314