Migranci z Ukrainy w województwie podkarpackim w obszarze polityka społeczna – włączenie społeczne (polityka edukacyjna)
Dofinansowano ze środków Ministra Nauki w ramach programu „Regionalna Inicjatywa Doskonałości” w latach 2024 – 2027, nr RID/SP/0011/2024/1,
kwota finansowania 17 172 501,00 zł.
Badania dotyczyć będą obecności i stopnia integracji uczniów z Ukrainy, którzy przybyli do województwa podkarpackiego po 24 lutego 2022 roku. Według szacunkowych danych w województwie podkarpackim na stałe przebywało około 9-15 tysięcy dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowi szkolnemu. Według danych Podkarpackiego w roku szkolnym 2022/2023, w szkołach województwa podkarpackiego uczyło się około 4 tys. uczniów ukraińskich. Z przedstawionych danych nasuwa się jednoznaczny wniosek, że do polskiego systemu oświaty trafiła jedynie część dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowi szkolnemu. Badaniem zostaną objęci przede wszystkim uczniowie ukraińscy uczęszczający do polskich szkół. Należy podkreślić, że tylko 10% uczniów trafiło do oddziałów przygotowawczych. Realizacja badań przewiduje: opracowanie ankiet, kwestionariuszy, wywiadów itp. Skierowanych do Kuratorium Oświaty, placówek szkolnych, nauczycieli celem monitorowania i analizy zjawiska integracji międzykulturowej uczniów ukraińskich w polskich szkołach.
Realizacja przedsięwzięcia: I etap – diagnoza i monitorowanie zjawiska w latach do końca roku szkolnego 2025/2026 – stały kontakt i monitorowanie zjawiska w oparciu o dane Kuratorium Oświaty w Rzeszowie i poszczególnych szkół w regionie. II etap – opracowanie implikacji w zakresie analizy zjawiska integracji międzykulturowej w polskim systemie oświaty.
Główne problemy badawcze w następujących obszarach (zarządzanie i organizacja, uczenie i nauka, potrzeby społeczne, potrzeby emocjonalne) będą obejmować: problemy prawne i organizacyjne związane z obecnością uczniów ukraińskich; przełamanie „szoku kulturowego” i traumy wojennej; stopień rezygnacji uczniów ukraińskich z nauki w polskim systemie oświaty; bariera językowa i sposoby jej przełamywania; wsparcie psychologiczne dla uczniów ukraińskich,; pomoc materialna dla uczniów ukraińskich; wsparcie dla nauczycieli; uczniowie ukraińscy w szkołach z ukraińskim językiem nauczania; problemy wychowawcze uczniów ukraińskich; stopień integracji uczniów ukraińskich i polskich; nauka zdalna w systemie ukraińskim.
Problematyce tego zadania badawczego będzie poświęcony panel tematyczny podczas 5. Międzynarodowego Kongresu Praw Człowieka w grudniu 2024 r.