We wrześniu 2020 roku na ręce profesor Jolanty Pasterskiej profesor Kazimierz Braun przekazał gromadzone przez ponad czterdzieści lat własne Archiwum Różewiczowskie, dokumentujące długoletnią przyjaźń i współpracę obu twórców.

(Kartka pocztowa 2:  Kartka pocztowa do Kazimierza Brauna (2004 rok))

Profesor Kazimierz Braun jest polskim reżyserem, dramatopisarzem, prozaikiem, teatrologiem, nauczycielem akademickim i tłumaczem. Studiował polonistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Związany był z teatrami m.in. w Łodzi, Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu. Doktoryzował się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, habilitację zdobył na Uniwersytecie Wrocławskim i na tej uczelni podjął pracę wykładowcy, jednocześnie realizując sztuki we wrocławskim teatrze. W roku 1985 Kazimierz Braun został zwolniony z pracy, wstrzymano także jego profesurę z powodu działalności w opozycji antykomunistycznej. Unikając dalszych represji, reżyser wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Tam podjął pracę na amerykańskich uczelniach: New York Universisty w Nowym Jorku, Swarthomore College w Pensylwanii, University of California w Santa Cruz, State University of New York w Buffalo. Od 1986 roku reżyserował w teatrach: The Guthrie Theatre w Minneapolis, McCarter Theatre w Princeton, Odyssey Theatre w Los Angeles, The Irish Repertoire w Buffalo i Kavinoky Theatre w Buffalo, a także w Kanadzie i Irlandii. Jednym z obszarów teatralnej działalności Kazimierza Brauna  jest współczesny dramat polski, w tym dramat różewiczowski. Znajomość z Tadeuszem Różewiczem zawarta w roku 1970 przerodziła się w przyjaźń trwającą aż do śmierci poety w roku 2014.

(Karta 90 urodziny – Tadeusz Różewicz, (2011 rok) , fot. Elżbieta Lempp)

Profesor Kazimierz Braun od lat współpracuje z Instytutem Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego. Był gościem na organizowanych przez Instytut konferencjach poświęconych literaturze emigracyjnej oraz autorem rozpraw w monografiach zbiorowych wydawanych przez Uniwersytet Rzeszowski. W Wydawnictwie Uniwersytetu Rzeszowskiego opublikował w roku 2013 monografię „Mój” teatr Różewicza [współautor J. Hofman-Wiśniewska]. Tak zadzierzgnięta znajomość zaowocowała pomysłem przekazania prywatnego archiwum cyfrowego profesora Brauna ówczesnej Pracowni Badań i Dokumentacji Kultury Literackiej działającej w Instytucie Polonistyki i Dziennikarstwa i współpracującej z Pracownią Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego.     

17 czerwca 2014 roku profesor Kazimierz Braun na ręce ówczesnego Rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego prof. dra hab. Aleksandra Bobko i kierowniczki Pracowni Badań i Dokumentacji Kultury Literackiej profesor Jolanty Pasterskiej przekazał swoje archiwum cyfrowe. Obecnie ten zbiór został poszerzony o unikalne Archiwum Różewiczowskie, czyli oryginały korespondencji z Tadeuszem Różewiczem, fotografii oraz scenariuszy sztuk poety. Listy i pocztówki autora Kartoteki są pisane ręcznie, bowiem Różewicz nie posługiwał się maszyną do pisania ani komputerem. Listy od poety zostały wzbogacone kopiami korespondencji Kazimierza Brauna do Tadeusza Różewicza. Ten zestaw oddaje oryginalny dialog obu artystów, dzięki czemu poznajemy autora Pułapki jako człowieka i jako twórcę, obcujemy z jego poglądami i sądami wyrażanymi w formie osobistych zapisków. W tym szczególnym dwugłosie odsłania się także profil Kazimierza Brauna – reżysera, twórcy i pisarza. Archiwum Różewiczowskie obejmuje okres współpracy reżysera od momentu wyjazdu z Polski w roku 1985 do śmierci Tadeusza Różewicza w roku 2014. Po opracowaniu naukowym Archiwum Różewiczowskie zostanie przekazane do Pracowni Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego.

(Kartka pocztowa 1:  Okolicznościowa kartka pocztowa okazji 80-tych urodzin Poety (2001))

Na pozyskany nam dar składają się:

• Korespondencje

1. Kazimierz Braun – Tadeusz Różewicz, listy z lat 1986-2014 (124 listy i karty pocztowe).

• Miscelanea

1.Teksty Kazimierza Brauna dotyczące twórczości dramatycznej Tadeusza Różewicza.

2. Teksty Tadeusza Różewicza w reżyserii Kazimierza Brauna (wykaz).

3.Maszynopis artykułu  Tadeusz Różewicz – a Playwright  for  the Electronic Age.

4. Programy teatralne.

• Dokumenty różne

1. Korespondencje Kazimierza Brauna z wydawnictwami, dotyczące druku monografii poświęconej Różewiczowi, recenzje tej książki, listy polecające.

• Recenzje z przedstawień dramatów Tadeusza Różewicza w reżyserii Kazimierza Brauna w USA.
• Fotografie z przedstawień sztuk Tadeusza Różewicza w reżyserii Kazimierza Brauna – Akt przerywany, Lublin 1970 (3 zdjęcia), Stara kobieta, Lublin 1973 (8 zdjęć), Przyrost naturalny, Wrocław 1979 (21 zdjęć) i Birth Rate Chiago Actors Ensemble, 1989 (3 zdjęcia), Pułapka, Wrocław 1984, (3 zdjęcia), The Old Woman, Dublin 1983 (3 zdjęcia), Kartoteka rozrzucona, Buffalo 2006 (27 zdjęć), Odejście głodomora (The Hunger Artist, Buffalo 1987) – 5 zdjęć i plakat, The Hunger Artist, Princeton 1986 (1 zdjęcie).
• Fotografie: Tadeusz Różewicz i Kazimierz Braun (7 zdjęć).
• Dedykacje Tadeusza Różewicza w książkach ofiarowanych Kazimierzowi Braunowi i Zofii Reklewskiej-Braun (16 sztuk).
• 3 pyty CD z przedstawień sztuk Tadeusza Różewicza w reżyserii Kazimierza Brauna (2 płyty The Card Index Scattered  i 1 płyta zatytułowana Różewicz).

• 3 egzemplarze reżyserskie (Przyrost naturalny w języku polskim, i w języku angielskim –  Birth Rate i The Card Index Scattered).

Przekazane zbiory wraz z monografią „Mój” teatr Różewicza stanowią cenny materiał do badań nad twórczością nie tylko Tadeusza Różewicza, ale także samego ofiarodawcy – reżysera i teatrologa – Kazimierza Brauna.

(Archiwum Różewiczowskie w Zakładzie Teorii i Antropologii Literatury UR)