Aktualności
Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje – konferencja naukowa
11 lipca 2019 r. na Uniwersytecie Rzeszowskim odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pn. „Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje”. Organizatorem był Uniwersytet Rzeszowski (Wydział Ekonomii) wspólnie z Rządową Radą Ludnościową i Głównym Urzędem Statystycznym.
Celem konferencji było diagnozowanie zjawiska depopulacji, określenie kierunku i tempa zmian zachodzących w stanie i strukturze ludności w wyniku procesów depopulacji, określenie skutków społecznych i ekonomicznych tego procesu oraz poszukiwanie sposobów ograniczających negatywne skutki depopulacji na poziomie regionalnym i lokalnym.
Uczestnikami obrad byli przedstawiciele środowisk naukowych: Krakowa (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), Łodzi (Uniwersytet Łódzki), Warszawy (Uniwersytet Warszawski, Uczelnia Łazarskiego, SGH), Poznania (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu), Szczecina (Uniwersytet Szczeciński), Rzeszowa (Uniwersytet Rzeszowski), jak również Ukrainy (Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki), parlamentarzyści, przedstawiciele organów administracji rządowej i samorządowej oraz służb statystyki publicznej województwa opolskiego, podkarpackiego, lubelskiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego. W konferencji aktywnie uczestniczyli również przedstawiciele urzędów statystycznych sąsiadujących z Polską regionów Słowacji (z regionu preszowskiego) oraz Ukrainy (z obwodu lwowskiego). Sytuacja demograficzna w tych regionach, a zwłaszcza na Ukrainie nie jest obojętna dla rozwoju społeczno-gospodarczego naszego kraju, jak i sytuacji na naszym rynku pracy. W obradach udział wzięło prawie 150 osób.
W części oficjalnej konferencji wystąpili: prof. dr hab. Józefa Hrynkiewicz, poseł na Sejm RP, przewodnicząca Rządowej Rady Ludnościowej, dr hab. Grzegorz Ślusarz, prof. UR, prorektor Uniwersytetu Rzeszowskiego, dr Dominik Rozkrut, prezes Głównego Urzędu Statystycznego, dr Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki, Krystyna Wróblewska, poseł na Sejm RP, która odczytała list od Marka Kuchcińskiego, marszałka Sejmu RP skierowany do uczestników konferencji oraz Adam Litwa, dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich z Urzędu Miasta Rzeszowa z listem od Tadeusza Ferenca, prezydenta Rzeszowa.
W sesji plenarnej zatytułowanej „Zmiany w stanie i strukturze ludności o charakterze depopulacyjnym”, której przewodniczył dr hab. Grzegorz Ślusarz, prof. UR, zaprezentowane zostały teoretyczne aspekty procesu depopulacji (prof. dr hab. Józefa Hrynkiewicz, prof. dr hab. Józef Oleński), jego przestrzenne zróżnicowanie w kraju oraz problemy mu towarzyszące (referentami byli przedstawiciele urzędów statystycznych w Białymstoku, Lublinie, Olsztynie, Szczecinie i Rzeszowie). Procesy depopulacji na Słowacji i Ukrainie omówili prof. Natalia Lutchyn z Katedry Statystyki Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki oraz Ján Cuper, dyrektor Urzędu Statystycznego w Preszowie. O wpływie imigracji, przede wszystkim z Ukrainy, na problemy depopulacyjne w województwie podkarpackim mówił dr Marek Cierpiał-Wolan, dyrektor Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, a równocześnie pracownik Uniwersytetu Rzeszowskiego. Podsumowaniem tej części konferencji były wystąpienia profesorów: Adama Kurzydłowskiego (SGH) i Piotra Szukalskiego (Uniwersytet Łódzki).
Kolejną część stanowiła debata: „Depopulacja – skutki dla gospodarki przestrzennej”. Jej moderatorami byli: Konrad Dudek, redaktor TVP Oddział Rzeszów oraz Roman Adamski, redaktor Polskiego Radia Rzeszów. W debacie wzięli udział: dr Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki, Roman Kolek, wicemarszałek województwa opolskiego, Piotr Pilch, wicemarszałek województwa podkarpackiego, Marek Andruch, starosta bieszczadzki, Wojciech Dereszewski, wójt Gminy Kurzętnik, Jacek Cichy, zastępca dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie, a także Dorota Szałtys, dyrektor Departamentu Badań Demograficznych Głównego Urzędu Statystycznego. Jej uczestnicy wskazywali na skutki procesu depopulacji odczuwalne zarówno na poziomie regionalnym, jak i lokalnym, dzielili się doświadczeniami stosowania różnych rozwiązań ograniczających depopulację.
W podsumowaniu konferencji dr hab. Grzegorz Ślusarz, prof. UR, prorektor Uniwersytetu Rzeszowskiego zaprezentował najważniejsze wyzwania dla rozwoju społeczno-gospodarczego wynikające z procesów depopulacji. Prof. dr hab. Józefa Hrynkiewicz stwierdziła, że procesy demograficzne zachodzące w Polsce w okresie kilkudziesięciu lat doprowadziły w niektórych regionach kraju do poważnych, niekorzystnych zmian w stanie i strukturze ludności. Zjawisko depopulacji stanowi bardzo poważny problem społeczno-ekonomiczny, dlatego też wymaga dobrej diagnozy m.in. na poziomie gminy, dla wypracowania skutecznych metod przeciwdziałania jemu. Konferencja stanowi ważny krok w przygotowaniu takiej diagnozy. Podobne konferencje powinny się odbywać w regionach szczególnie zagrożonych zjawiskiem depopulacji. Materiały i najważniejsze wnioski wynikające z tego wydarzenia zostaną zaprezentowane w przygotowywanej monografii, która powinna się ukazać do końca września 2019 roku.
Zdjęcia - Michał Święcicki