Podstawowe informacje o procedurze szczepienia przeciw COVID-19

Materiał za strony internetowej: nowiny24.pl

Szczepienia przeciwko COVID-19 są darmowe i dobrowolne. Mogą przyjąć je osoby, które ukończyły 16. rok życia. Produkt leczniczy jest podawany domięśniowo (w ramię) i po rozcieńczeniu, jako cykl dwóch dawek (0,3 ml każda) w odstępie co najmniej 21 dni. Osoba, która przyjęła szczepionkę zyskuje pełną ochronę po 7 dniach od przyjęcia drugiej dawki.

Szczepienie można przyjąć w odstępie dwóch tygodni od przyjęcia innych szczepień. Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość lub alergia na jakikolwiek składnik preparatu.

 Proces został podzielony na cztery etapy: zero, pierwszy, drugi i trzeci. Każdy z etapów obejmuje inną grupę osób, które zgodnie z kolejnością będą mogły przyjąć szczepionkę przeciwko COVID-19.leczniczego.

Szczepienia na COVID-19: etap pierwszy

W drugiej kolejności szczepienie przeciw COVID-19 będą mogli przyjąć:

• pensjonariusze domów pomocy społecznej oraz zakładów opiekuńczo-leczniczych, pielęgnacyjno-opiekuńczych i innych miejsc stacjonarnego pobytu,
• osoby powyżej 60. roku życia w kolejności od najstarszych (decyzja na postawie numeru PESEL),
• służby mundurowe: Żołnierze Wojska Polskiego, w tym Wojsk Obrony Terytorialnej, funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Straży Gminnej i Miejskiej, Straży Pożarnej, pracownicy TOPR oraz GOPR, którzy biorą bezpośredni udział w działaniach przeciwepidemicznych oraz odpowiadają za bezpieczeństwo narodowe,
• nauczyciele.

Szczepienia na COVID-19: etap drugi

Przebieg tego i kolejnego etapu będzie uzależniony od wniosków z procesu szczepień przeprowadzonych na pierwszym etapie. W trzeciej kolejności możliwość przyjęcia  szczepienia przeciw COVID-19 będą miały:

• osoby w wieku poniżej 60. roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19,
• osoby w trakcie diagnostyki i leczenia wymagającego wielokrotnego lub ciągłego kontaktu z placówkami ochrony zdrowia. Lista chorób obejmuje: choroby płuc, POChP, astmę oskrzelową, przewlekłe choroby nerek, deficyty neurologiczne (np. demencja), choroby nowotworowe, cukrzycę, choroby naczyń mózgowych, nadciśnienie tętnicze, niedobory odporności, choroby układu sercowo-naczyniowego, przewlekłe choroby wątroby, otyłość, choroby związane z uzależnieniem od nikotyny, talasemię, mukowiscydozę i anemię sierpowatą. Lista będzie na bieżąco uzupełniana.
• osoby bezpośrednio zapewniające funkcjonowanie podstawowej działalności państwa i narażone na zakażenie ze względu na częste kontakty społeczne. To m.in. pracownicy sektora infrastruktury krytycznej, dostaw wody, prądu, gazu, usług teleinformatycznych, poczty, bezpieczeństwa żywności i leków, transportu publicznego, urzędnicy odpowiedzialni za zwalczanie pandemii, pracownicy wymiaru sprawiedliwości oraz funkcjonariusze służb celno-skarbowych.

Szczepienia na COVID-19: etap trzeci

W tym etapie zostaną zaszczepieni:

• przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy rozporządzeń w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii,
• pozostała część dorosłej populacji – również obcokrajowcy.

Jak zapisać się na szczepienie przeciw COVID-19? Procedura krok po kroku od zapisu do przyjęcia dwóch dawek

Z punktu widzenia pacjenta procedura ma przebiegać w następujący sposób. Proces szczepień będzie oparty o zaproszenie (e-skierowanie), którego ważność wynosi 60 dni od dnia wystawienia. Zaproszenia będą generowane w sposób automatyczny w systemie P1 (Elektronicznej Platformie Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych) zgodnie z kolejnością szczepień (dla określonych grup wiekowych, zawodowych itd.). W uzasadnionych przypadkach, również lekarze, będą mogli wystawić dla pacjenta indywidualne e-skierowanie. Dotyczy to m.in. osób nieposiadających numeru PESEL, a także osób, które chcą przyjąć szczepienie, lecz ważność pierwszego dokumentu minęła.

Krok pierwszy: rejestracja

Proces ruszy najprawdopodobniej 15 stycznia br. dla osób z grupy pierwszej. By zarejestrować się w celu uzyskania e-skierowania na szczepienie pacjent może:

• skorzystać ze specjalnej infolinii (989 lub 22 62 62 989),
• zapisać się przez Internetowe Konto Pacjenta (link),
• zapisać się bezpośrednio u swojego lekarza.

Po uzyskaniu e-skierowania pacjent musi umówić się na konkretny termin szczepienia. Można to zrobić przez Internetowe Konto Pacjenta, dzwoniąc na ww. infolinię, bezpośrednio w punkcie szczepień lub w placówce, w której wystawiono skierowanie.

Podczas umawiania się na szczepienie numer e-skierowanie nie będzie wymagany – wystarczy podać swoje dane. System e-Rejestracji będzie zintegrowany z systemem P1, który generuje skierowania i automatycznie zweryfikuje ważność e-skierowania.

Po zarezerwowaniu wizyty pacjent otrzyma SMS z informacją o wybranym miejscu i terminie szczepienia. Wiadomość przypominająca zostanie wysłana dodatkowo dzień przed wizytą.

Ponieważ procedura szczepienia zakłada przyjęcie dwóch dawek w odstępie ok. 21 dni, pacjent będzie od razu umawiany na dwie wizyty. Także przed przyjęciem drugiej dawki szczepionki informacja przypominająca zostanie wysłania SMS-em. Ten fakt budzi kontrowersje, gdyż osoby w wieku podeszłym nie zawsze korzystają z mobilnego telefonu.

Krok drugi: zgłoszenie do punktu szczepień

Miejscem realizacji szczepień będą:

• przychodnie POZ (Podstawowej Opieki Zdrowotnej) i AOS (Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej),
• placówki medyczne, które zgłosiły taką chęć do NFZ,
• centra szczepień w szpitalach rezerwowych,
• punkty mobilne (organizowane również przez inne instytucje np. Wojsko Polskie) – dla osób, które nie będą mogły samodzielnie dostać się do stacjonarnego punktu szczepień.

Szczepić mogą także lekarze samodzielnie prowadzący praktykę.

Podczas wizyty w punkcie szczepień lekarz przeprowadzi kwalifikację do szczepienia. W jej ramach zostaną wykonane podstawowe badania oraz przeprowadzony wywiad zdrowotny z pacjentem. Celem kwalifikacji jest zidentyfikowanie ewentualnych przeciwwskazań do przyjęcia szczepienia oraz redukcja ryzyka wystąpienia błędów medycznych i niepożądanych odczynów poszczepiennych. Wobec tego, należy poinformować o:

• ciężkich reakcjach alergicznych lub zaburzeniach oddychania po jakimkolwiek szczepieniu,
• utracie przytomności po zastrzyku przyjętym w przeszłości,
• wszystkich zdiagnozowanych chorobach przewlekłych i innych objawach występujących w ostatnich dniach przed przyjęciem szczepienia – zwłaszcza przebiegających z wysoką gorączką (przy łagodnym przebiegu infekcji szczepienie jest możliwe),
• problemach z krzepnięciem krwi, tendencją do tworzenia się siniaków lub przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych,
• osłabionym układzie immunologicznym w wyniku choroby, takiej jak zakażenie wirusem HIV lub zażywaniu leków wpływających na odporność (np. kortykosteroidy),
• wszystkich zażywanych lekach, również tych, jakie będą stosowane po przyjęciu szczepionki.

Jeśli lekarz nie zaobserwuje żadnych niepokojących objawów pacjent może zostać zaszczepiony. Szczegóły badania zostaną wpisane do dokumentacji medycznej.

Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia do punktu szczepień, należy przyjść z wypełnionym kwestionariuszem wstępnego wywiadu przesiewowego, który można pobrać ze strony internetowej - link C:/Users/user/Downloads/kwestionariusz_szczepienia_z_oswiadczeniem%20(1).pdf

 Krok trzeci: wykonanie szczepienia oraz obserwacja pacjenta po szczepieniu

Po przyjęciu szczepienia pacjent będzie musiał odczekać ok. 15-30 minut, by upewnić się, że nie wystąpiły działania niepożądane. Te mogą, lecz nie muszą się pojawić. W ulotce podawanego produktu leczniczego wymienianie są następujące skutki uboczne:

• Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 osób) występują: ból i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, ból głowy, bóle mięśniowo-stawowe, dreszcze, gorączka (temp. powyżej 38 st. C).
• Często (u maks. 1 na 10 osób) występują: zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia i nudności.
• Niezbyt często (u maks.1 na 100 osób) występują: powiększone węzły chłonne, złe samopoczucie, ból kończyn, bezsenność, swędzenie w miejscu wstrzyknięcia.
• Rzadkie działania niepożądane (u maksymalnie 1 na 1 000 osób) to przemijające jednostronne porażenie nerwu twarzowego.
• Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych): ciężka reakcja alergiczna.

Krok czwarty: powtórzenie procesu po upływie 21 dni

Ponowna rejestracja nie jest wymagana, ponieważ podczas pierwszej pacjent zostaje zapisany na dwie wizyty. Informacja o przyjętym szczepieniu zostanie wprowadzona do e-Karty Szczepień oraz systemu P1, a pacjent otrzyma również osobiste zaświadczenie.

opr. Danuta Kamieniecka–Przywara  

Rzeszów, 5.01.2021