O Wydziale
Wydział Filologiczny Uniwersytetu Rzeszowskiego (WF UR) – jeden z piętnastu wydziałów Uniwersytetu Rzeszowskiego, utworzony 1 stycznia 2025 r. na mocy Statutu Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wydział ma swoją siedzibę w obrębie Kampusu Rejtana (budynki A1 i A3).
Dane kontaktowe:
Uniwersytet Rzeszowski
Wydział Filologiczny
ul. Kopisto 2b, 35-351 Rzeszów
tel. 17 872 12 04
e-mali: wf@ur.edu.pl
HISTORIA WYDZIAŁU
Historia wydziału sięga roku 1965. Wówczas to decyzją Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego została powołana do życia Wyższa Szkoła Pedagogiczna (przekształcona w 2001 roku – po połączeniu z filiami innych uczelni – w Uniwersytet Rzeszowski). Zalążkami tej uczelni były dwa wydziały: Filologiczno-Historyczny i Matematyczno-Fizyczny. Od 1.10.1965 powstał samodzielny Wydział Filologiczny. Początkowo złożony był on z dwóch katedr: Katedry Filologii Polskiej i Katedry Filologii Rosyjskiej.
Zmiany w strukturze młodej uczelni przyniósł rok 1976 – w skład wydziału weszły wówczas: Katedra Literatury i Języka Polskiego, Katedra Literatury i Języka Rosyjskiego, Zakład Filologii Germańskiej (powołany do istnienia rok wcześniej), Katedra Pedagogiki oraz Zakład Historii, a jednostkę przemianowano na Wydział Humanistyczny. Rozwój katedr oraz wzmocnienie ich potencjału badawczego spowodowały, że dwie największe w 1981 r. zostały przekształcone w Instytut Filologii Polskiej oraz Instytut Filologii Rosyjskiej.
Wydział Humanistyczny przetrwał 10 lat. W 1986 r. nastąpiła kolejna zmiana struktury rzeszowskiej WSP. Przywrócono Wydział Filologiczny, w skład którego weszły następujące jednostki: Instytut Filologii Polskiej, Instytut Filologii Rosyjskiej, oraz Katedra Filologii Germańskiej. W 1995 roku utworzono jeszcze Katedrę Filologii Angielskiej. Obie katedry z czasem zostały przekształcone w instytuty.
W 2001 roku Wydział Filologiczny wszedł w struktury nowo powstałego Uniwersytetu Rzeszowskiego. Składał się wówczas z czterech prężnie się rozwijających instytutów. Dodatkowo, w 2017 roku na wydziale wyodrębniono Katedrę Lingwistyki Stosowanej.
W latach 2019–2024 jednostki należące do wydziału funkcjonowały w ramach Kolegium Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego. Powstały wówczas dwa instytuty dyscyplinowe: utrzymano Instytut Polonistyki i Dziennikarstwa, natomiast instytuty językowe przekształcono w jeden duży Instytut Neofilologii (w skład którego weszły: Katedra Anglistyki, Katedra Germanistyki, Katedra Rusycystyki oraz Katedra Lingwistyki Stosowanej).
1 stycznia 2025 r. Uniwersytet Rzeszowski powrócił do pierwotnej struktury organizacyjnej – wydziałowej. Reaktywowany Wydział Filologiczny składa się obecnie z pięciu instytutów: Instytutu Anglistyki, Instytutu Germanistyki, Instytutu Lingwistyki Stosowanej, Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa oraz Instytutu Slawistyki (dawna rusycystyka). W skład wydziału wchodzą jeszcze Centrum Polonijne POLONUS, Studium Języków Obcych oraz Ośrodek Badawczo-Dydaktyczny i Transferu Wiedzy TEKST – DYSKURS – KOMINIKACJA.
Ważnymi wydarzeniami dla wydziału był:
- w 1993 roku – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa,
- w 1996 roku – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa,
- w 2016 roku – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa,
- w 2017 roku – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa.
Od roku 2009 na Wydziale prowadzone były studia trzeciego stopnia (doktoranckie) w ramach Wydziałowego Studium Doktoranckiego. W roku 2019 zostały one zastąpione Szkołą Doktorską.
STAN OBECNY
NAUKA
Badania prowadzone na Wydziale koncentrują się wokół kilku tematów priorytetowych w dwóch dyscyplinach:
Językoznawstwo:
- Nauczanie i uczenie się języka obcego / języka polskiego jako obcego
- (Wybrane) aspekty językoznawstwa ogólnego, kontrastywnego i stosowanego języków słowiańskich i germańskich w ujęciu synchronicznym i diachronicznym
- Społeczno-historyczno-kulturowe aspekty komunikacji werbalnej i niewerbalnej
- Onomastyczne, lingwistyczno-kulturowe, glottodydaktyczne, logopedyczne i pragmatyczne badania polszczyzny w aspekcie synchronicznym i diachronicznym.
Literaturoznawstwo:
- Badania literatury i czasopiśmiennictwa epok staropolskich i polskiego oświecenia oraz form gatunkowych
- Literatura polska XIX wieku, mity i legendy narodowe oraz problemy i konteksty edukacji polonistycznej
- Problemy historii, teorii, antropologii literatury i kultury polskiej XX-XXI wieku oraz badania nad mediami
- Problemy i konteksty literatury i kultury światowej oraz zagadnienia teoretycznoliterackie i porównawcze
Ponadto pracownicy Wydziału prowadzą badania w zakresie nauk o kulturze i religii oraz nauk o komunikacji społecznej i mediach
Wydział posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych:
- doktora oraz doktora habilitowanego w zakresie literaturoznawstwa
- doktora oraz doktora habilitowanego w zakresie językoznawstwa
Na wydziale powstają czasopisma naukowe:
- Dydaktyka Polonistyczna
- Fraza
- Słowo. Studia Językoznawcze
- Studia Anglica Rsoviensia
- Tekst i Dyskurs
- Tematy i Konteksty
- Zeszyty Naukowe UR. Seria Filologiczna. Glottodydaktyka
Pracownicy Wydziału (m.in. w ramach programów Erasmus+, NAWA i DAAD) prowadzą działalność naukową, badawczą i dydaktyczną we współpracy z zagranicznymi ośrodkami naukowymi, m in. w Niemczech, Austrii, Brazylii, Włoszech, Finlandii, Słowacji, Ukrainie, Bułgarii, Chorwacji, Czechach.
KSZTAŁCENIE/DYDAKTYKA
Obecnie wydział kształci studentów na dziewięciu kierunkach (w tym jednym anglojęzycznym), na studiach licencjackich oraz magisterskich, stacjonarnych i niestacjonarnych (wyłącznie filologia angielska), pozytywnie ocenionych przez PKA.
Dbamy o wysoki standard kształcenia na kierunkach humanistycznych. Nieustannie rozbudowujemy potencjał dydaktyczny, a także współpracujemy z instytucjami kultury w regionie, żeby jeszcze efektywniej przekazywać studentom zdobytą wiedzę i dostosowywać programy studiów do potrzeb rynku pracy. W ramach poszczególnych kierunków oferowane są atrakcyjne specjalności, dzięki którym studenci mogą rozwijać swoje zainteresowania.
Aktywnym studentom – pasjonatom Wydział oferuje możliwość rozwijania pasji w ramach kilkunastu studenckich kół naukowych. Członkowie kół mają możliwość prowadzenia działalności badawczej, popularyzatorskiej, kulturalnej, pracują w wolontariacie, w mediach, uczestniczą czynnie w konferencjach naukowych, sympozjach, panelach dyskusyjnych, konkursach, wyjeżdżają na obozy naukowe.
Najzdolniejsi studenci mogą skorzystać z wyjazdów na staże do prestiżowych ośrodków naukowych oraz współpracować w realizacji badań z naukowcami z innych ośrodków. Rokrocznie nasi studenci zostają stypendystami Ministra.
Kierunki kształcenia:
- Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (studia I i II stopnia)
- Filologia angielska (studia I i II stopnia)
- Filologia germańska (studia I i II stopnia)
- Filologia polska (studia I i II stopnia)
- Filologia rosyjska (studia I i II stopnia)
- Lingwistyka stosowana (studia I i II stopnia)
- Logopedia z nauczaniem języka polskiego jako obcego (studia I stopnia)
- Media, Visual and Social Communication (studia I stopnia)
- Nauczanie języków obcych – język angielski i rosyjski (jednolite studia magisterskie)
Ponadto Wydział oferuje studia podyplomowe:
- Logopedia
- Neurologopedia (czasowo zawieszone)
- Nauczanie języka polskiego
Wydział prowadzi też egzaminy państwowe z języków obcych (TELC, Linguaskill, TOLES, Goethe Test-Pro) i egzamin certyfikatowy z języka polskiego jako obcego.
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Strukturę organizacyjną wydziału tworzy pięć instytutów oraz trzy jednostki badawcze i dydaktyczne:
Dyrektor: dr hab. Elżbieta Rokosz, prof. UR
- Zakład Językoznawstwa Stosowanego i Kognitywnego
- Zakład Współczesnego i Historycznego Językoznawstwa Angielskiego i Porównawczego
- Zakład Przekładoznawstwa
- Pracownia Języków Specjalistycznych
- Zakład Badań nad Dyskursem
- Zakład Literatur i Kultur Krajów Anglojęzycznych
- Pracownia Komparatystyki
p.o. Dyrektora: dr Małgorzata Sieradzka
- Zakład Językoznawstwa Germanistycznego i Translatoryki
- Zakład Komunikacji Specjalistycznej i Językoznawstwa Ogólnego
- Pracownia Językoznawstwa Teoretycznego i Kontrastywnego
- Pracownia Glottodydaktyki i Komunikacji Interkulturowej
- Pracownia Literatury i Kultury Krajów Niemieckojęzycznych
Instytut Lingwistyki Stosowanej
Dyrektor: dr hab. Agnieszka Mac, prof. UR
- Zakład Teorii Komunikacji Językowej i Badań Kulturowych
- Zakład Lingwistyki Mediów
Instytut Polonistyki i Dziennikarstwa
Dyrektor: dr hab. Arkadiusz Luboń, prof. UR
- Zakład Literatury Staropolskiej i Polskiego Oświecenia
- Zakład Literatury i Kultury XIX Wieku oraz Badań Mitoznawczych
- Zakład Literatury Polskiej XX i XXI Wieku
- Zakład Badań nad Literaturą i Edukacją Polonistyczną
- Zakład Teorii i Antropologii Literatury
- Zakład Kultury Mediów
- Zakład Lingwistyki Kulturowej i Komunikacji Społecznej
- Zakład Pragmatyki Komunikacyjnej
- Zakład Onomastyki
Dyrektor: dr hab. Anna Rudyk, prof. UR
- Zakład Językoznawstwa Porównawczego
- Zakład Językoznawstwa Stosowanego
- Pracownia Literatury Rosyjskiej
Pozostałe jednostki:
- Centrum Polonijne
- Ośrodek Badawczo-Dydaktyczny i Transferu Wiedzy Tekst – Dyskurs – Komunikacja
- Studium Języków Obcych